Vice-voorzitter Orde: Vertrouwen

Medisch specialisten doen maar wat. Ze voeren onnodig vaak operaties uit. Ze verdienen veel te veel. Als ze fouten of bijna-fouten maken, stoppen ze die in de doofpot. Ze maken liever onderling ruzie dan dat ze patiënten helpen. En als klap op de vuurpijl frauderen ze op grote schaal bij het declareren van zorgnota’s.

Niets is minder waar. Marcel Daniëls, mijn collega-bestuurder bij de OMS, corrigeerde dat beeld tijdens een uitzending van het tv-programma Buitenhof op 3 maart. ‘Fout gegaan is nog niet fout gedaan’, luidde zijn pakkende adagium. Als gevolg van de huidige karaktermoord dreigen Nederlandse medici terug te kruipen in hun schulp. Daar waar juist sinds enige jaren een nieuwe cultuur is ontstaan van verantwoording afleggen over medisch handelen.

Daadwerkelijke fouten moeten worden aangepakt. Maar mogelijke fouten online zetten voordat de melding is onderzocht, zoals veel Kamerleden willen, is niet ‘transparant’. Het is dom. Evenals de bevoegdheid van de Inspectie voor de Gezondheidszorg om medisch specialisten direct op non-actief te zetten, voordat de feiten zijn onderzocht. Patiënten verliezen op die manier het vertrouwen in de Nederlandse gezondheidszorg. Artsen worden vogelvrij verklaard.

Dit is onnodig. Al jarenlang staat onze zorg bovenaan in Europa. In Nederland werkt het kleinste aantal medisch specialisten per hoofd van de bevolking. Zij behandelen de meeste patiënten, met de minste verrichtingen en schrijven weinig medicijnen voor. Iedereen kan als hij een medisch specialist nodig heeft, rekenen op een snelle toegang.

Maar negatieve beeldvorming wegwuiven is contraproductief. Ja, natuurlijk erger ik mij ook wild aan de indianenverhalen in de media. Zoals de opening van De Telegraaf begin vorige maand: ‘Zorgfraude aan de beurt’. Of de PVV die een maand eerder met het plan kwam om weer eens een meldpunt te openen. Voor zorgfraude ditmaal. Tsja…

Dat declareren ontzettend ingewikkeld is geworden door alle systeemwijzigingen, is geen mediageniek verhaal. Onterechte declaraties moeten worden opgespoord, begrijp me goed. Duizend euro in rekening brengen voor het verwijderen van een beetje oorsmeer is een raar verhaal. Dat kan niet. Maar het is een uitwas van het systeem en geen fraude. Dat moeten we uitleggen.

Vertrouwen verdien je door te laten zien wat je doet. Door resultaten te communiceren. Geen loze beloftes of halfzachte beleidsvoornemens. Medisch specialisten moeten helder zijn over de uitgangspunten voor een nog betere gezondheidszorg. Medisch specialisten voelen zich verantwoordelijk voor het gehele zorgproces. De uitgangspunten zijn verwoord in het visiedocument ‘De Medisch Specialist 2015’. Hierbij wordt uitgegaan van vier thema’s: transparante zorg, zorg in samenhang, doelmatige zorg en zorg in levensfasen.

De negatieve beeldvorming keren we door ons te verenigen. En samen te laten zien waar wij als medisch specialisten dagelijks aan werken. Door ons niet te verschansen of te verschuilen. Lees De Medisch Specialist 2015 (nog) eens. Download dat document van de website van de OMS. En deel uw kritiek, feedback en opmerkingen met de OMS. ‘De OMS is van u en voor u. Vooral nu.’

Janko de Jonge, vice-voorzitter Orde van Medisch Specialisten