RIVM: ‘Nieuwe test baarmoederhalskanker goede keuze’

Dat het cytologisch onderzoek na een traditioneel uitstrijkje in 2016 wordt vervangen door baarmoederhalskankerscreening door middel van een HPV-test is een goede keuze. Dat stelt Nynke van der Veen, projectleider ‘vernieuwing bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker’ van het RIVM in reactie op een petitie van negen cytologisch analisten waarover de Volkskrant bericht.

De cytologisch analisten maken zich grote zorgen over een groep vrouwen die onnodig risico loopt, omdat met de nieuwe test diagnoses worden gemist. Van der Veen erkent dat met de nieuwe test kankersoorten die niet gerelateerd zijn aan het humaan papillomavirus niet worden opgespoord, zoals de protesterende analisten stellen. ‘Bij de huidige test wordt vijftig keer per jaar bij toeval een endometriumcarcinoom vastgesteld, terwijl dit niet het doel van het bevolkingsonderzoek is. We hebben de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG, red.) gevraagd wat de consequentie is als deze gevallen niet meer bij het bevolkingsonderzoek aan het licht komen. De NVOG schat dat daardoor 3 tot 5 vrouwen per jaar overlijden. Dat we die toevalsbevindingen kwijtraken is heel ingrijpend, maar het weegt niet op tegen de veel grotere gezondheidswinst die de overstap naar de HPV-test oplevert. Die voorkomt volgens een berekening van de Gezondheidsraad 75 gevallen van baarmoederhalskanker en 18 overlijdens per jaar. Bovendien denken we dat meer vrouwen zullen meedoen aan het bevolkingsonderzoek, omdat er een mogelijkheid van zelfafname komt. Een combinatie van beide testen levert geen gezondheidswinst op ten opzichte van de primaire HPV-test met, indien nodig, aanvullende cytologische test.’

In hun petitie wijzen de protesterende analisten erop dat de invoering van de nieuwe test 75 analisten hun baan zal kosten. Ook dat erkent Van der Veen: ‘Voor het bevolkingsonderzoek worden nu zo’n 500.000 cytologische beoordelingen per jaar gedaan. Daar zijn veel analisten voor nodig. De HPV-test wordt geheel geautomatiseerd geanalyseerd en vraagt bovendien een heel andere expertise. Alleen de vrouwen die positief testen, waarschijnlijk iets meer dan 5 procent, moeten nog cytologisch worden getest. Nu wordt er getest in meer dan veertig labs en na de invoering nog maar in vijf. Dat heeft zeker personele consequenties.’

Simone Paauw

De Volkskrant: Onrust over nieuwe test op baarmoederhalskanker
Petitie van cytologisch analisten

Lees ook:

• Zelftest op HPV verhoogt deelname bevolkingsonderzoek (4 december 2014)
• HPV-test beter dan traditionele uitstrijkje (14 november 2013)
• HPV-thuistest over twee jaar beschikbaar (18 oktober 2013)
• Uitnodigingen uitstrijkje niet meer door de huisarts (27 november 2014)