Paroxetine ondermijnt behandeling borstkanker

Borstkankerpatiënten die tamoxifen én het antidepressivum paroxetine gebruiken, hebben een hogere kans op sterfte dan vrouwen die deze SSRI niet gebruiken.

Dit blijkt uit Amerikaans cohortonderzoek van Catherine Kelley c.s. dat British Medical Journal online publiceerde.

Tamoxifen is een selectieve oestrogeenreceptorblokker die veel wordt ingezet tijdens de behandeling van borstkanker. Het middel is vooral werkzaam na metabolisatie door het cytochroom-P450-enzymsysteem. Met name endoxifen, dat na katalyse door CYP2D6 ontstaat, is van belang. Andere medicijnen die dat enzym remmen, kunnen dus theoretisch de werking van tamoxifen negatief beïnvloeden. Dat geldt onder meer voor sommige SSRI’s. Die worden regelmatig voorgeschreven tijdens de behandeling voor borstkanker, vanwege opvliegers ten gevolge van tamoxifengebruik of een depressieve stoornis.

Bij 2430 vrouwen van 66 jaar of ouder die tamoxifen kregen en in die tijd ook een SSRI slikten, werd in deze studie nagegaan hoe lang de overleving tijdens follow-up was. Naarmate er een groter percentage van de tijd paroxetine was gebruikt, nam de overleving af. Voor andere SSRI’s was dit verband niet zichtbaar. De onderzoekers schatten dat gebruik van paroxetine tijdens iets minder dan de helft van de behandelduur met tamoxifen, één extra geval van kankersterfte per twintig patiënten oplevert.

Fluoxetine is ook een belangrijke CYP2D6-remmer. Waarom er geen verband is gevonden tussen (over)sterfte en dit middel, is niet duidelijk. Overigens verwijzen Frank Andersohn en Stefan Willich in een redactioneel commentaar naar twee nog niet gepubliceerde studies die elkaar tegenspreken als het gaat om de mortaliteit bij behandeling met SSRI’s en tamoxifen.

De auteurs van het onderzoek durven echter wel te stellen: als antidepressiva tijdens tamoxifenbehandeling nodig zijn, kies dan liever voor een middel dat minder remming van CYP2D6 geeft, zoals citalopram of venlafaxine. SB

BMJ 2010; 340: c693 en c783, doi 10.1136/bmj.c693 en -c783:

• Selective serotonin reuptake inhibitors and breast cancer mortality in women receiving tamoxifen: a population based cohort study
• Editorial: Interaction of serotonin reuptake inhibitors with tamoxifen

Meer nieuws