Wormen slikken tegen colitis ulcerosa
1 reactieMoedwillige besmetting met parasitaire wormen kan symptomen van colitis ulcerosa verlichten. Dit blijkt uit onderzoek van Mara Broadhurst c.s. bij een patiënt die vrijwillig eieren van de zweepworm (Trichuris trichuria) inslikte. In Science Translational Medicine staat beschreven hoe het deze patiënt verging en wat hieruit te leren valt over mogelijke behandelstrategieën van inflammatoire darmziekten (IBD).
De gedachte dat parasitaire wormen helpen tegen IBD is niet nieuw. In gebieden waar worminfecties veel voorkomen, komt IBD vrijwel niet voor. Het idee is dat de wormen het menselijke immuunsysteem beïnvloeden om hun eigen overleving te bevorderen. Die beïnvloeding zou weer preventief werken tegen IBD. Broadhurst c.s. wilden weten welke mechanismen hieraan ten grondslag kunnen liggen.
Een 35-jarige man met ernstige, moeilijk behandelbare colitis ulcerosa (CU) kreeg op een gegeven moment de keuze tussen ciclosporine of colectomie als behandelopties. In plaats daarvan slikte hij in twee fases 1500 eieren van de zweepworm. Een halfjaar later was hij symptoomvrij en had hij geen onderhoudstherapie nodig. Na enkele jaren namen de symptomen weer toe. In de ontlasting waren op dat moment duidelijk minder eieren aanwezig dan eerder, waarop de man besloot opnieuw 2000 eitjes te slikken. De symptomen namen weer af.
Uit onderzoek bleken in ontstoken weefsel veel T-helpercellen aanwezig in de darmwand, die interleukine-17 (IL-17) produceerden, een cytokine geassocieerd met ontsteking. Er waren weinig interleukine-22-producerende T-helpercellen aanwezig. Die cytokine is juist betrokken bij genezing van de mucosa. Na besmetting met de wormen nam de hoeveelheid IL-22 cellen juist toe. Pro-inflammatoire genen waren actiever in weefsel waar colitis actief was dan waar veel wormen zaten. Daar waren juist meer genen actief die betrokken zijn bij koolhydraat- en vetmetabolisme. Deze bevindingen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe therapieën voor IBD.
De auteurs tekenen wel aan dat dit succesverhaal niet betekent dat IBD-patiënten massaal aan de wormeieren moeten: wormen geven een darmontsteking die soms lijkt op IBD, en ze zouden de ziekte ook kunnen verergeren. Hevige worminfecties kunnen, vooral bij kinderen, ernstige gevolgen hebben.
Sophie Broersen
Sci Transl Med 2010, doi: 10.1126/scitranslmed.3001500: IL-22+ CD4+ T Cells Are Associated with Therapeutic Trichuris trichiura Infection in an Ulcerative Colitis Patient
Lees ook:
- Rubriek MediSein
- Meer nieuws
A.J. Postmes
oud-jeugdarts, BLOEMENDAAL
Een jaar of vijftig geleden las ik in het NTVG een verhaal dat een hoogleraar een assistent opdracht gaf om na te gaan of er iets waar van was dat colitis vaak voorkwam bij patiënten met innerlijke conflicten. Ik meen vanwege het besef zelfstandig te... moeten zijn in een emotioneel afhankelijke situatie. De hoogleraar vond het onwaarschijnlijk, de assistent kwam tot de conclusie dat het klopte. De assistent werd later hoogleraar in Jeruzalem. (Gans of Groen???)
Wormen slikken kan misschien helpen. Conflicten oplossen / helpen dragen misschien ook. Dat lijkt me altijd beter.