Blogs & columns
Column

Ontzettend matig

Plaats een reactie

‘The language of science is broken English’, schreef de Nederlandse natuurwetenschapper Hendrik Casimir in 1983.  ‘Een universele taal die gesproken wordt door zowel obers op Hawaï en prostituees in Parijs als wetenschappers op internationale congressen zoals ik.’

De taal van de geneeskunde, als subtaal binnen de internationale wetenschap, is weer van een geheel ander genre. Het ziekenhuis heeft namelijk een eigen dialect weten te ontwikkelen, dat een mix is van archaïsch Nederlands doorspekt met grammaticale eigenaardigheden, onbegrijpelijke afkortingen en een vleugje Latijns (sic). Of Grieks.

Wat betreft die laatste twee moest er tijdens mijn eerste snijpractica in jaar één al heel wat aan mijn kennis worden bijgeschaafd. Had ik op school geleerd dat je een woord als caecum uitspreekt als kaikoem, tijdens de anatomiepractica werd er een wenkbrauw opgetrokken en medegedeeld dat we ‘het hier over seukum hebben.’ De uitspraak diástole is dan misschien wel correct, maar wordt alleen nog maar gebruikt door cardiologen die hoognodig met pensioen moeten. Zeg maar gewoon diastóóle, dan begrijpen we het allemaal. 

Gelukkig spreken we in het ziekenhuis ook nog gewoon Nederlands. ‘Vannacht opgenomen is mijnheer Jansen, een oude baas van 87...’ Nadat een man de 80 gepasseerd is, is hij plotseling geen man meer, maar een baas. Het is geen probleem om een kwartier lang met een patiënt te praten over de frequentie, vorm, consistentie en kleur van zijn ontlasting, en of het bloed er dan echt dóórheen zit of meer er omheen, maar blijkbaar is het grof en te direct om een vent van 94 een oude man te noemen.

‘…doet het nu eigenlijk ontzettend matig...’ Buiten het feit dat mijnheer Jansen geen tv is die het doet of niet doet, is de kwalificatie ontzettend matig toch ook wat vreemd. Ontzettend matig is wat mij betreft gewoon slecht.

‘Bij presentatie op de SEH werd een adequate man gezien…’ In het normale leven kun je als mens adequaat handelen, adequaat reageren of desnoods adequaat de was ophangen of boodschappen doen, maar in het ziekenhuis bén je adequaat. Of, veel vaker, ben je dat niet.

‘Patiënt is overigens goed gezond…’ Buiten zijn verschrikkelijke bloedvaten en een hart dat binnenkort voor altijd stopt met pompen, is mijnheer Jansen trouwens goed gezond. Wat is in godsnaam goed gezond? ‘Bent u goed gezond?’ ‘Jazeker dokter, ik ben héél goed gezond.’ Alleen van hypochonders kan ik me nog enigszins voorstellen dat zij misschien slecht gezond zijn.

Over alle afkortingen in de medische wereld zijn natuurlijk boeken vol te schrijven. Op één in mijn lijstje favorieten staat PPROM (preterm premature rupture of the outer membranes), een onomatopee waarin je het breken van de vliezen als een scheurend geluid uit je mond laat komen: pprrrom en daar komt het vruchtwater (VW).

Een goede tweede is RIP, een eufemisme van jewelste – ‘er zit iets in je lichaam, nee, ik zeg helemaal niet dat het kanker is, gewoon iets, een proces, dat ruimte inneemt’ – en tegelijkertijd een lugubere doodsvoorspelling door de afwijking te vernoemen naar wat er straks op de grafzerk van de patiënt staat.

‘Zo’, zei de internist, toen hij bij zijn patiënte met POB klachten die al een DIS in de LAD had en een ernstige MI gezien op de TTE, nu ook nog een NI bleek te hebben waarvoor PD was geïndiceerd, ‘dat is een typisch geval van een VVDP.’ ‘Eh, een wat?’, vroeg ik. Hij glimlachte en sloeg haar status dicht. ‘Een vogeltje voor de poes.’

Mara Simons

  • «« Meer van Mara Simons
  • «« Meer afkortingen

beeld: thinkstock/bewerkt door MC
beeld: thinkstock/bewerkt door MC
  • Mara Simons

    Mara Simons (pseudoniem) is coassistent. ‘De situaties die in dit leerproces ontstaan en de voelbare druk om te móeten presteren, kan ik niet onbeschreven laten.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.