Blogs & columns
Column

Zelfcensuur

2 reacties

Openheid en vrijheid van meningsuiting zijn ook in Nederland geen vanzelfsprekendheden, het zijn verworvenheden die constant verdedigd moeten worden tegen ons overheidsapparaat. Zo hebben onze bestuurders in de afgelopen drie jaar ‘vrijdenkersruimten’ opgeheven, onwelgevallige lezingen afgelast, getracht de Wet openbaarheid van bestuur te schrappen, plannen gemaakt om godslastering actief te vervolgen en voorgesteld een ‘perspolitie’ in het leven te roepen.

In verre landen waar wij graag op neerkijken, laten overheden journalisten en opiniemakers met onaangepaste meningen heropvoeden ergens waar weinig licht komt. Dat werkt heel goed en als bonus wordt bereikt dat hun medestanders kritiek omzichtiger verwoorden of helemaal niet meer uiten. Zelfcensuur is een effect dat vele malen verder reikt dan het strepen met een zwarte markeerstift. Het daadwerkelijk gevangenzetten van kritische mensen wordt in ons land matig geaccepteerd (de occasionele cartoonist daargelaten), maar gelukkig is er een ander middel: mensen en instellingen failliet procederen. Misschien kunt u zich Opinio nog herinneren, een opinieblad dat het in 2008 waagde een parodie te plaatsen op een toespraak van premier Balkenende? De premier kon er niet om lachen en spande een kort geding aan dat hij kansloos verloor. Het ministerie begon toen een bodemprocedure die Opinio (oplage: 5000 exemplaren) niet kon betalen, en twee maanden later was het blad failliet.

Dezelfde techniek gebruikt het RIVM nu tegen huisarts Hans van der Linde. Van der Linde heeft het namelijk gewaagd te stellen dat bepaalde personen vanwege belangenverstrengeling niet meer in de Gezondheidsraad zouden mogen adviseren over het vaccinatiebeleid, en onder deze personen Roel Coutinho van het RIVM geschaard. Verschillende ego’s in de directie van het RIVM waren niet bestand tegen Van der Lindes kritiek en zij proberen de huisarts nu financieel te straffen met een gang naar de rechter. Bovendien hebben zij lering getrokken uit Balkenendes Opinio-proces en zijn daarom meteen een bodemprocedure gestart. Het is zuivere intimidatie, met en passant het signaal naar alle andere critici dat ze zich maar beter gedeinsd kunnen houden: de overheid beschikt over tijd en middelen (lees: ons belastinggeld) genoeg om nog veel meer kwaadaardige bodemprocedures te starten. Dat zij deze zaak slechts kunnen verliezen, met voor hun instituut alle negatieve publicitaire consequenties van dien, is hierin geen argument.

Wat er nou feitelijk onjuist is aan de uitspraken van Van der Linde blijft intussen in nevelen gehuld, want verder dan dat er sprake zou zijn van ‘ondergraving van de geloofwaardigheid van het RIVM’ is de landsadvocaat nog niet gekomen. In Turkije bestaat iets soortgelijks: ‘belediging van de Turkse staat’ noemen ze het, en er zitten vele tientallen journalisten voor vast, de meesten al maanden (zo niet járen) in afwachting van een proces. De RIVM-bestuurders Van der Zande en Coutinho weigeren vragen over het onderwerp te beantwoorden, onder het laffe excuus dat ‘de zaak bij de rechter ligt’, een beperking die slechts geldt voor politici in strafprocessen. Tegen de tijd dat we een rechtelijke uitspraak mogen verwachten zijn beide heren met pensioen; krijgen we dan alsnóg commentaar van ze?

Voordat ik toezegde te gaan schrijven voor Medisch Contact, heb ik me er eerst van verzekerd dat dit blad de kosten zou dekken van eventuele rechtszaken voortvloeiend uit mijn columns. Als ik eerlijk ben is dat, onder de huidige RIVM-doctrine, ook de enige reden dat ik er volgend jaar mee durf door te gaan.


Miquel Ekkelenkamp


Zie ook:

  • Dossier Van der Linde

Beeld: Thinkstock
Beeld: Thinkstock
griep RIVM
  • Miquel Ekkelenkamp

    Miquel Ekkelenkamp werkt als arts-microbioloog in het UMC Utrecht. Onder de naam Miquel Bulnes schreef hij al verscheidene romans. Ekkelenkamp was al eerder (2011-2012) columnist voor Medisch Contact.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • M. Vasbinder

    médico familiar y comunitario, 03725 TEULADA ALIC Spain

    Het zou wel eens aardig zijn als de KNMG haar stem laat horen in deze, bijvoorbeeld door collega Van der Linde juridische bijstand te verlenen.

  • Bart Bruijn

    huisarts, Streefkerk

    Goed stuk. Algemeen is in Nederland de neiging bij de overheid toenemend om met spierballen en staatsterreur burgers en hun organisaties de mond te snoeren.

    De manier waarop op dit moment de NMA wordt ingezet om de LHV monddood te maken tart elke b...eschrijving en valt ook binnen dit kader.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.