ORDE: Indicatoren in hun context

Begin februari 2005 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg de Basisset Prestatie-Indicatoren 2004 aan de ziekenhuizen gestuurd. Deze zomer dienen alle Nederlandse ziekenhuizen voor de tweede keer de hun gevraagde gegevens in de Basisset openbaar te maken. De ervaringen na de rapportage van de gegevens van de Basisset 2003 hebben geleerd dat het publiek de indicatoren zonder de juiste medisch-inhoudelijke informatie over de achtergrond en context moeilijk kunnen interpreteren.

De Orde van Medisch Specialisten spant zich derhalve in om in nauwe samenwerking met de wetenschappelijke verenigingen om het publiek ook die informatie te bieden. De wetenschappelijke verenigingen zullen in zogenaamde leeswijzers aangeven waarom het belangrijk is dat juist dit aspect van de zorg wordt gemeten en welke kanttekeningen er bij resultaten op de indicatoren dienen te worden geplaatst. De Nederlandse Vereniging voor Gynaecologie en Obstetrie biedt een leeswijzer aan via de website van de vereniging aan (zie

www.nvog.nl/files/leesindicatorkeizersnede.pdf

). Leeswijzers voor chirurgische indicatoren ontwikkeld door de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, komen binnenkort beschikbaar. Er wordt hard aan gewerkt om op het moment van publicatie van de gegevens van de Basisset 2004 voor alle medisch-specialistische indicatoren in de Basisset leeswijzers beschikbaar zijn.

Vergelijkend onderzoek

In 2003 werd een vergelijkend onderzoek naar perinatale sterfte in de Europese landen gepubliceerd. Perinatale sterfte werd gebracht als een uitkomstindicator voor de kwaliteit van zorg voor, tijdens en na de geboorte. Het bleek dat Nederland in vergelijking met andere Europese landen tussen 1970 en 2000 zijn toppositie had verloren.

In de landelijke pers werd gesteld dat Nederland een probleem had. De thuis-bevalling werd ter discussie gesteld en er werd gesproken van ‘houtje-touwtje verloskunde’.

Analyse

Bij nadere analyse van de gegevens bleek dat het merendeel van de hogere perinatale sterfte in Nederland te verklaren was doordat er bewust andere keuzen in de verloskundige zorg werden gemaakt, zoals het niet standaard aanbieden van sreening op foetale afwijkingen in de eerste helft van de zwangerschap en de terughoudendheid van de Nederlandse kinderartsen om kinderen onder de termijn van 25-26 weken intensief te behandelen. Maar ook het vaker voorkomen van meerlingen, een gemiddeld hogere leeftijd van de zwangeren en onduidelijkheden in definities speelden een rol. Een goede leeswijzer bij het uitkomen van de resultaten van de studie had een hoop onnodige vragen bij het publiek kunnen voorkomen en het vertrouwen dat men kan hebben in de kwaliteit van de Nederlandse verloskunde gediend.