Zorgproducten zonder schotten

Zoals zo vaak bij het denken over veranderingen in de zorg gaat het artikel van Berg c.s. over marktwerking in de eerste lijn (MC 25/2005: 1064) uit van de fatale premisse dat vormverandering in de uitvoering van zorg, in casu introductie van het marktmechanisme, leidt tot een verbetering van de inhoud van zorg tegen minder kosten. Dat zal niet zo zijn. Ook al formuleren de schrijvers enkele onverbiddelijke randvoorwaarden, waaronder niet als onbelangrijkste het geheel loslaten van de tarieven. De auteurs dienen toch te weten dat met name aan die laatste voorwaarde niet zal worden voldaan! De overheid heeft het niet voor niets over ‘gereguleerde marktwerking’. Dat betekent dat na lang gezeur en gemier - ‘voortschrijdend inzicht’ - alles in essentie hetzelfde blijft, waarbij tijdens het voortschrijden wel alle betrokkenen finaal over de rooie zijn geraakt.

Dat de introductie van een marktmechanisme  onvoorspelbare uitkomsten kan geven, kan een voorbeeld uit de eerste lijn duidelijk maken.

Onlangs bezocht ik een symposium met zeer deskundige sprekers over de introductie van de keten-DBC Diabetes mellitus. Een deprimerender en demoraliserender middag heb ik zelden meegemaakt. Geheel op eigen motivatie en idealisme hebben wij de afgelopen jaren een formidabele kwaliteitsslag gemaakt met onze diabeten. Een van de sprekers, de accountmanager/inkoper van een groot zorgverzekeraarconglomeraat, liet echter weten dat zorgverzekeraars zeker niet met afzonderlijke praktijken en/of hagro’s gaan onderhandelen. Zij willen alleen maar kopen van samenwerkingsverbanden van minstens 50-60 huisartsen. Wat daar bedrijfsmatig allemaal voor nodig is, leidt tot omhoogvliegende overheadkosten, zodat er geen rendabele aanbieding meer inzit. Aan deze DBC valt geen stuiver te verdienen! Op marktstrategische gronden gaan wij daarom wellicht deze diabetenzorg afstoten en ons richten op andere, aantrekkelijker niches in de markt.

Bemmel, juli 2005

F. Timmermans, huisarts