‘Gun specialist ruimte voor ondernemerschap’
1 reactieVier op de vijf medisch specialisten die op dit moment in een maatschap binnen een ziekenhuis werken, willen geen verplicht dienstverband. 30 procent kiest voor de huidige meestal kleine medische maatschap. De grootste groep (38%) zou bij voorkeur werken binnen één groot collectief van specialisten in het ziekenhuis. Ten slotte geeft 10 procent aan een voorkeur te hebben voor het werken binnen een zelfstandig behandelcentrum (zbc).
Deze cijfers zijn afkomstig uit het proefschrift van Wout Koelewijn, die op 28 maart aan de Universiteit Twente promoveert. Koelewijn interviewde veertig specialisten en ziekenhuisbestuurders en enquêteerde meer dan 1400 medisch specialisten.
Volgens hem vindt er in ziekenhuizen nog altijd een strijd plaats tussen twee, soms conflicterende, werelden of logica’s. Aan de ene kant de medisch specialist, voor wie de autonomie in het medisch handelen voorop staat; aan de andere kant het management, gericht op efficiëntie en kostenbeheersing.
Omdat de huidige discussie over de positionering van medisch specialisten sterk wordt bepaald door economische, juridische en fiscale argumenten, kan dat tot gevolg hebben dat deze tegenstelling zich nog verder verdiept, vreest Koelewijn. Hij pleit er daarom voor om ook na 2015 – wanneer de integrale bekostiging wordt ingevoerd – rekening te houden met die specialisten die ruimte willen voor ondernemerschap of die kiezen voor de medische maatschap. Alleen zo kan het ziekenhuis ervaren en ondernemende medisch specialisten behouden, stelt hij. Koelewijn zegt dat er artsen zijn die gaan ‘ondernemen’ en bijvoorbeeld zbc’s oprichten, juist omdat ze menen alleen zo hun traditionele dominante positie en professionele autonomie te kunnen beschermen. Maar er zijn er ook die bereid zijn ‘elementen uit de bedrijfsmatige logica van het ziekenhuismanagement’ over te nemen, daarbij aangemoedigd door het vooruitzicht van meer autonomie en inkomen.
Volgens Koelewijn laat recent onderzoek overigens zien dat nieuwe specialisten vinden dat ze onvoldoende zijn voorbereid op competenties als management en het omgaan met financiële zaken.
Henk Maassen
Wout Koelewijn - Doctors in business. A study into what drives physicians.
Lees ook:
- Medisch specialist kan vrij ondernemer blijven
- OMS in Witte Boek: ‘Handhaaf vrij beroep’
- Specialist blijft ook in 2015 ondernemer
A.L. Cense
Psychiater, STOUTENBURG
Zou het niet een stuk aangenamer toeven worden in de wereld van de instellingen wanneer we de verhouding tussen professionals en management zouden definiëren als de 'heilige' plicht tot wederzijdse (!) dienstbaarheid. Machtsmodellen halen niet het be...ste uit mensen, noch stoelen ze op ons betere ik.
Wanneer we de apenrots verleden tijd maken hoeven we ook geen (slecht bestede) tijd en energie te stoppen in het beklimmen er van. Noch om financiële redenen leidinggevende in plaats van (dan natuurlijk niet minder betaalde) inhoudelijke functies na te streven. En bij de plicht tot dienstbaarheid, is een al te groot ego uiteraard meteen een valide reden voor ontslag. Ook dat scheelt ergernis en energieverspilling.
Tevens hoeven we bij wederzijdse dienstbaarheid de hersenen niet te pijnigen met de merkwaardige paradox van "meer autonomie en inkomen wanneer je je aanpast aan wezensvreemde logica van anderen".