‘Medische technologie moet volwassen worden’

De huidige medische technologie is halfbakken en duur. Dat stelde professor Y. M. Pinto, cardioloog, in zijn diesrede aan de Universiteit Maastricht. Dat moet dus anders.

Volgens Pinto zijn er ‘complete vakgebieden’ ontstaan die tot doel hebben om risicofactoren in beeld te brengen en vaak volledig symptoomloze mensen te behandelen. Daarvoor zijn er inmiddels ook allerlei technologieën en medicamenten op de markt. Maar die zijn halfbakken en lang niet altijd bewezen effectief, stelt de hoogleraar. Immers, bij grootschalig wetenschappelijk onderzoek wordt zo min mogelijk geselecteerd ‘zodat de groep die er echt plezier van heeft er altijd wel inzit’. Pinto: ‘Om in zo’n potpourri van mensen en patiënten een effect van je medicijn te zien moeten er megagrote studies worden gedaan. Met als gevolg dat als de studie effectiviteit laat zien, de dokter het middel praktisch in het drinkwater kan kieperen: het werkt in die enorme groep, en het is moeilijk aan te wijzen hoe je de patiënten kunt selecteren die er echt baat bij hebben gehad. Het gevolg is dat we alles wat in een aantal studies als werkzaam is gezien, aan iedere Jan, Piet en Klaas moeten voorschrijven.’ Het effect is een gigantische stijging van de kosten door een exploderend gebruik van geneesmiddelen.

Een goed voorbeeld van een therapie die op grote schaal ter preventie wordt ingezet, zijn de statines: ‘Het simpele feit dat wij niet weten welke patiënt nu echt baat zal hebben bij het preventieve arsenaal betekent dat we de ware biologie van de aandoening onvoldoende begrijpen. Zolang we geen beter en dieper biologisch begrip hebben, zullen de kosten van het bestrijden van hart- en vaatziekten alleen maar oplopen. Want hoe minder kunde en inzicht des te grover het geschut.’

Volgens Pinto is er maar één oplossing voor de stijgende kosten in de gezondheidszorg. ‘Die oplossing heet niet ‘marktwerking’ of ‘verantwoording’, maar het volwassen laten worden van halfbakken medische technologie. Marktwerking en een wantrouwende overheid, gevoegd bij altijd op de loer liggende complicaties en gemiste diagnoses, induceren immers vooral dat we met nog meer wanhoop onze halfbakken technologie omarmen.’

Door de zorg als kostenpost te behandelen wordt elke drang tot innoveren belemmerd, stelt de hoogleraar vast. Er moeten meer medische ‘Willie Wortels’ komen. ‘We moeten de huidige beroepsopleiding intact laten, en dokters opleiden die het vak lege artis kunnen uitvoeren. Maar tegelijkertijd pleit ik er sterk voor dat we weer doctores genereren zoals die sinds de Verlichting aan onze universiteiten werden opgeleid: theoretisch gerichte artsen die de biologie van de zieke mens doorvorsen, zonder dat het monster van toepasbaarheid en onmiddellijke relevantie in hun nek hijgt.’ << HM