Wat te stemmen als u kiest voor gezondheidszorg?

De StemWijzer weer in de lucht: u vult achter uw pc een aantal vragen in over uiteenlopende onderwerpen, en er rolt een stemadvies uit. Op verzoek van Medisch Contact hebben de makers een aantal vragen aan de StemWijzer toegevoegd die alleen betrekking hebben op de gezondheidszorg. Bezoekers kunnen - na inloggen - de uitgebreide versie raadplegen .

Doe mee en leer hoe u moet stemmen om de gezondheidszorg zó te krijgen als u dat graag wilt.

Voorzitters of directeuren van de KNMG en enkele van de Federatiepartners (en het Nederlands Huisartsen Genootschap) gingen u voor. Lees hieronder hun ervaringen. 

Stemwijzer: Paul Rijksen (KNMG)

Stemadvies gezondheidszorg: Groep Wilders/Partij voor de Vrijheid

Algemeen stemadvies: CDA

‘Groep Wilders heb ik nooit kunnen betrappen op een goede uitspraak over de gezondheidszorg. Het is treffend dat al mijn antwoorden samenvallen met zijn partijprogramma. Toch volg ik dit stemadvies maar niet op.

Met het algemene stemadvies voor CDA, met de VVD als tweede, kom ik dichter bij huis. Ik stem niet alleen als algemeen directeur van de KNMG, maar ook als vader van drie kinderen, echtgenoot, voorzitter van de hockeyclub Leusden , kortom als burger van de samenleving.

Ik ben het niet eens met de stelling dat marktwerking een goed middel is om de kwaliteit in de zorg te verbeteren. Het is een prikkel. Het risico blijft dat verzekeraars zorg tegen een lage prijs inkopen en de kwaliteit navenant is. De situatie die we nu in de premiesfeer zien, is toch nog erg instabiel.

Wat betreft de vragen over onafhankelijkheid van artsen en patiënten ben ik wèl voor een bepaalde mate van subsidiëring van patiëntenorganisaties. Niét om ze onafhankelijk te maken van de farmaceutische industrie. Dat is een kromme redenering, want daar zijn ze zelf verantwoordelijk voor. Maar je moet ze wel degelijk tot een bepaalde hoogte subsidiëren om ze in staat te stellen de rol van derde partij te spelen. En sponsoring van nascholing door de farmacie verbieden? Dat is een mooie … tja, sommigen zeggen dat dan de na- en bijscholing van tafel gaat. Maar ik ben het er in al zijn ongenuanceerdheid wel mee eens.

Ik plaats vraagtekens bij de stelling dat de samenstelling van het verzekeringspakket volgens de Trechter van Dunning moet plaatsvinden. Het gaat natuurlijk om noodzakelijke en effectieve zorg, maar er komt meer bij kijken. De objectivering moet meer aandacht krijgen. Afhankelijk van de coalitie gaat de pil of de scootmobiel in het pakket of juist eruit: een jojo-effect. Dit moet je ondervangen door ook met professionals te gaan objectiveren zodat besluitvorming plaatsvindt aan de hand van  richtlijnen en standaarden, zoals met de geneesmiddelen al wel grotendeels is gelukt. Daarbij is een belangrijke rol voor de arts weggelegd.’ << EN

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Pieter Vierhout (Orde)

Stemadvies gezondheidszorg: VVD

Algemeen stemadvies: Fortuyn en Groep Wilders/Partij voor de Vrijheid ex aequo

‘Ik ben niet zozeer verrast door de uitslag als wel door de vragen. Het is toch een confrontatie met maatschappelijk belangrijke onderwerpen. De antwoorden zeggen iets over hoe je in het leven staat.

De uitslag is rechtser dan ik dacht. Voor mij is het geen zinvol stemadvies. Ik ben een sociaal-liberaal, waarbij het sociale nadruk verdient. Ik ben voor grote individuele vrijheid, voor een maatschappij waarin iedereen zich maximaal kan ontplooien en waarin er kansen zijn voor iedereen. Maar waarin ook bescherming is voor mensen die het minder goed treffen.

De vragen op het gebied van de gezondheidszorg zijn af en toe moeilijk te beantwoorden. Ik denk inderdaad dat marktwerking een goed middel is om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Maar wat mij betreft gaat het dan om een beperkte vorm van marktwerking. Of een stel getrouwd moet zijn om aan een IVF-programma te mogen deelnemen, weet ik niet goed. Enerzijds moet het bij de IVF geen wildwest worden, maar de eis van een huwelijksband gaat te ver.

De vraag of specialisten wel of niet meer mogen verdienen dan de minister-president is onzin. Want wat is zijn inkomen dan? Er wordt een norm gehanteerd van 156 duizend euro. Maar wij hebben laten uitrekenen wat hij echt verdient. In de norm zijn zaken weggelaten als het werkgeversdeel, de pensioenpremie en de uitkering die hij zes jaar lang krijgt na afloop van het premierschap. Als je dat meetelt kom je op ongeveer 270 duizend euro. Als je dat als grens neemt voor de specialisteninkomens zeg ik: oké.

Bij het uitbrengen van mijn stem laat ik me vooral leiden door de wens om in een stabiel land met een zo ruim mogelijke werkgelegenheid te leven. De hoeveelheid geld die er voor de zorg is, is daarvan afhankelijk. Ik stem niet als medisch specialist of Orde-voorzitter. Als je kiest, dan kies je voor je land.’ << RC

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Fred van Duijn (NVVG)

Stemadvies gezondheidszorg: SP

Algemeen stemadvies: ChristenUnie

‘Dat is een verrassende uitslag. Ik ken eerlijk gezegd het SP-programma niet. Dat die partij eruit rolt, heeft wellicht te maken met mijn antwoord op de stelling over marktwerking. De introductie daarvan in de gezondheidszorg vind ik weinig stimulerend en niet positief. Wat mij betreft moeten we niet die richting op. Het is jammer dat dat standpunt bij andere partijen niet of nauwelijks terugkomt.

Ook de ChristenUnie had ik niet ingeschat als mogelijke uitkomst. Meestal lees ik ter voorbereiding van de verkiezingen een aantal programma’s. Ik zal de programma's van deze partijen ook eens doornemen. Je moet je immers breed oriënteren.

De onderwerpen die op het vak van de verzekeringsarts betrekkingen hebben, zijn niet terug te vinden in de verkiezingsprogramma's. Het vorige kabinet heeft op dat terrein wel belangrijke veranderingen doorgevoerd, zoals de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). De NVVG was niet voor die wet. En de eerste resultaten lijken onze opvattingen te bevestigen. Er is zo’n beperkte instroom dat ik mij afvraag of dat de bedoeling was en ook de re-integratie van (gedeeltelijk) goedgekeurde mensen verloopt moeizaam. In Den Haag leeft deze materie wel, maar in de verkiezingsprogramma’s doen de partijen er weinig uitspraken over.

Natuurlijk heeft de zorg mijn interesse, maar in het stemhokje sta ik gewoon als Nederlander. Dan zijn mijn opvattingen over de hypotheekrente-aftrek bij wijze van spreken net zo belangrijk als die over euthanasie.’ << RC

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Arno Timmermans (NHG)

Stemadvies gezondheidszorg: PvdA

Algemeen stemadvies: SP

‘Ik stem PvdA, maar zie ook wel goede dingen in de standpunten van de SP, dus dit verbaast me niet. Over gezondheidszorg zegt vooral de PvdA duidelijk dingen. Zo willen ze bijvoorbeeld dat de huisartsen weer de indicatie voor wijkverpleging gaan doen.

Ik heb extra gewicht toegekend aan de stelling over marktwerking. Ik ben niet per se tégen, maar de markt wordt overgewaardeerd. Je kunt er niet alle heil en zegen van verwachten. Marktwerking stimuleert opportunistisch gedrag, en het gevaar bestaat dat er alleen maar gelet wordt op het vergroten van de omzet, niet op kwaliteit. Daarom ben ik er op tegen dat particuliere ziekenhuizen winst uitkeren aan aandeelhouders. Natuurlijk moeten instellingen worden geprikkeld om het bedrijf goed te runnen, zoals ook artsen doelmatig moeten werken. Maar dat kan ook zonder marktwerking te introduceren.

Sponsoring van nascholing door de farmaceutische industrie is een probleem. Nu nog heeft de industrie teveel invloed, niet alleen op de inhoud van nascholing, maar ook op de nascholingsagenda. Vond je vroeger bijvoorbeeld nauwelijks sponsors voor een cursus seksuologie, sinds de introductie van sildenafil, Viagra, kost het geen enkele moeite meer geld te krijgen voor een cursus over impotentie. Ik denk toch dat commerciële sponsoring moet worden verboden. De cursussen zullen dan duurder worden, maar je verdient ook geld terug doordat minder onnodige, dure medicijnen worden voorgeschreven.

Wat we nodig hebben is een minster die geïnteresseerd is in de zorg, zoals Els Borst dat was. Die moet de komende jaren zorgen voor een goede balans, dus duidelijk maken in welke mate marktwerking mag worden toegepast. Als ‘markt’ betekent dat inzet en kwaliteit beter wordt gewaardeerd, prima. Maar als in de eerste lijn iedereen met iedereen moet gaan concurreren … dat zou desastreus zijn!' << JV

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Roelie Dijkman (NVVA)

Stemadvies gezondheid: Groep Wilders/Partij voor de Vrijheid

Algemeen stemadvies: GroenLinks

‘In de groep Wilders herken ik me helemaal niet, dus dat advies ga ik niet volgen. Binnen GroenLinks is Eveline Tonckens heel betrokken bij de ouderenzorg, dus dat past beter.

“De arts moet alleen letten op wat medisch noodzakelijk is”: dat vind ik de belangrijkste stelling over de gezondheidszorg. Ik ben het er niet mee eens. Natuurlijk moet je in eerste instantie een inhoudelijk besluit nemen. Maar vervolgens zijn er vrijwel altijd behandelalternatieven en dan moet je de goedkoopste kiezen. De genees- en verbandmiddelen die verpleeghuisartsen voorschrijven vallen onder de AWBZ. Het medisch-inhoudelijke is leidend bij de keuze van een middel, maar daarna schrijven we voor binnen ons formularium. Want als ik verantwoord kan besparen, is er wat méér geld voor personeel. En dat is de moeite waard.

Wat nodig is, is niet altijd even duidelijk. In de laatste fase van dementie kan rivastigmine helpen om tijd te rekken, maar dat is vreselijk duur. En dat speelt al snel een rol in de ethische discussie over het al dan niet voorschrijven. Hetzelfde geldt voor het gebruik van antidepressiva in verpleeghuizen: je kan om ethische redenen tégen zijn, maar je weet tegelijkertijd ook dat je daarmee geld kunt besparen. Dat loopt nogal eens door elkaar.

Een volgend kabinet moet de CIZ’sen (Centra indicatiestelling zorg, red.) afschaffen. Die geven alleen maar een hoop bureaucratie en zijn dus zonde van het geld. De verpleeghuisartsen moeten de indicatie weer gaan doen. Er werd destijds getwijfeld over hun onafhankelijkheid, maar dat is onzin. Want niemand gaat voor z’n plezier naar een verzorgingshuis of een verpleeghuis. Verder moet de norm voor verantwoorde zorg worden doorgevoerd en moet duidelijk worden hoeveel geld er binnen een instelling naar de werkvloer gaat en hoeveel naar overhead. Iedere cliënt wil weten welk percentage van het budget aan zorg wordt besteed. En iedere verpleeghuisarts wil dat ook.' <

JV

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Sandra Ferns, (KNMG-studentenplatform)

Stemadvies gezondheidszorg: Groep Wilders/Partij voor de Vrijheid

Algemeen stemadvies: PvdA

‘Ik ben een zwevende kiezer. Van dit advies word ik niet veel wijzer, omdat het zo tegenstrijdig is. Ik laat me er gedeeltelijk door leiden. Ik bekijk niet alleen de uitgangspunten in het partijprogramma, maar ook waar partijen voor staan in de Kamer.

De stellingen over geld vind ik niet zo belangrijk. Een specialist gaat vast nooit weinig verdienen. Ik ga er vanuit dat ik niet altijd arm blijf.

Ik snij mezelf ermee in de vingers dat ik bij de zorgpremie vóór inkomensafhankelijk meebetalen ben. Aan de andere is het een egoïstisch antwoord dat ik voor maximale hypotheekrenteaftrek ben voor de hogere inkomen. Ik behoor later zelf tot die groep en dan heb ik er financieel voordeel van. En ..  nee! verhuurders mogen niet zelf bepalen hoeveel huur ze vragen. Ik ben huurder.

Er zitten goeie vragen over de zorg in de StemWijzer. De beste vind ik de stelling over de verantwoordelijkheid van de arts voor kostenbesparing. Ik ben benieuwd wat artsen daarvan vinden. Er heerst zo'n afkeer van financiële aspecten van de zorg. Je moet evidence based voorschrijven, maar ook weten wat dingen kosten en hoe je kan besparen, vind ik. De zorg is toch de grootste kostenpost voor de staat.

Ik wil specialist worden, dus ik hoop dat de omstandigheden daartoe in de toekomst gunstig zijn. Ik maak me zorgen over de capaciteit, er worden teveel artsen opgeleid. De VVD-minister heeft het advies van het Capaciteitorgaan in de wind geslagen dat de numerus fixus omlaag moet. Dat diskwalificeert de VVD niet. Soms heb ik het idee dat dit een persoonlijk punt is en niet direct een partijstandpunt. Als Hoogervorst vertrekt komt het wel weer goed.’ << EN

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Stemwijzer: Evert Bais (LAD)

Stemadvies gezondheidszorg: Groep Wilders/Partij voor de Vrijheid

Algemeen stemadvies: D66

‘Groep Wilders!? Nee, daar vind ik me absoluut niet in; daar ga ik duidelijk niet op stemmen! Gelukkig is het maar een advies. Ik vond de vragen nogal stellig en weinig genuanceerd. Bijvoorbeeld de vraag of een stel getrouwd moet zijn om in aanmerking te komen voor IVF. Daar moeten artsen en overheid zich niet mee bezighouden, want de samenlevingsvorm is een zaak van het stel zelf. Net als de nieuwe Utrechtse hoogleraar gynaecologie vind ik wel dat je voorwaarden mag stellen aan de leefstijl van vrouwen die via IVF zwanger willen worden.

Over de stelling dat taakdelegatie een oplossing is voor de personeelstekorten in de zorg, kan ik ook duidelijk zijn: niet nodig, want er zijn veel artsen. Bij het inzetten van nurse practitioners schuilt het gevaar dat je artsen routine ontneemt. Met het concept van taakdelegatie suggereer je dat artsen de hele dag topsport verrichten, maar het is voor ons vaak heel goed als je zo af en toe wat ‘makkelijkere’ patiënten hebt. Juist de afwisseling houdt ons scherp. 

Verder vind ik het idee van een consultatiebureau voor ouderen een heel goeie. Dat zou ik nou op de politieke agenda willen hebben.

Als ik zo de vragen langs ga, zie ik onderwerpen waar ik me niet in kan vinden maar waarvoor de politiek nu eenmaal heeft gekozen. Bijvoorbeeld de marktwerking: daarmee ben ik het oneens. Toch hebben we die stap gezet en daarom moeten we het goed blijven bewaken. En met de stelling dat artsen meer moeten kunnen verdienen dan de minister-president ben ik het eens. Ik vind dat het zou moeten kunnen, maar dan wel onder voorwaarden. En niet massaal!

Gelukkig kan ik me in het stemadvies voor algemene onderwerpen beter vinden. Ik ga me nog maar eens beraden.’ << ILS

Ga naar Medisch Contact - StemWijzer

Beeld: Medisch Contact - Wendy Westerhof