Arts en automatisering

Huisartsen in Twente experimenteren sinds kort met het Waarneemdossier Huisartsen (WDH). Artsen in Rijnmond en Amsterdam gaan aan de slag met het elektronisch medisch dossier (EMD). Ziedaar de kleine stapjes in de richting van het toekomstige elektronisch patiëntendossier (EPD), gezet aan de hand van Nictiz. ICT-bedrijf Medisoft had er vorige week geen goed woord voor over. ‘Gerommel in de marge’, heette het fors, terwijl een actievere aanpak juist ‘duizenden medische fouten’ zou kunnen voorkomen. Kennelijke oplossing: snelle introductie van het eigen digitale zorgdossier Orca, dat in één klap ‘alle papieren dossiers van ziekenhuizen overbodig maakt.’

Het is duidelijk dat het buiten­gewoon traag gaat met de introductie van ICT in de zorg. Bij de oprichting van Nictiz, in 2002, dachten we nog dat het medicatie- en het waarneemdossier in 2006 landelijk beschikbaar zou zijn. Daar is bitter weinig van terechtgekomen. Maar, zo bleek uit een analyse in dit blad (MC 46/2005), dat verbaasde eigenlijk niemand. Naast technische problemen (zoals een in de praktijk weinig gangbare standaard voor het uitwisselen van gegevens) bleek er één belangrijk struikelblok te zijn: (huis)artsen hebben zo hun eigen manier om gegevens te registreren en waarom zouden ze die overboord zetten zonder te weten wat hun dat in de praktijk oplevert?

De Amerikaanse kinderarts en ICT-expert Andrew Wiesenthal vraagt in dit nummer aandacht voor de menselijke kant van de zaak. ‘Technische problemen bestaan eigenlijk niet’, zegt hij. ‘Die zijn altijd terug te voeren op slechte communicatie en een gebrek aan betrokkenheid.’ Pratend over (alweer) een mislukt ICT-project stelt hij vast dat artsen alleen veranderingen accepteren als ze worden betrokken bij de vormgeving van de software en als hun werk er aantoonbaar beter door zal verlopen. Misschien duurt het allemaal wat langer, maar het voorkomt dat er miljoenen worden geïnvesteerd in projecten die uiteindelijk weinig tot niets opleveren.

In een brief aan kabinetsinformateur Wijffels fanta­seerde de Vereniging van organisaties voor ICT in de Zorg (OIZ) er vorige week lustig op los: aan het eind van de nieuwe kabinetsperiode moet iedere Nederlander kunnen beschikken over een elektronisch patiëntendossier, kunnen 800.000 chronisch zieken via telezorg worden begeleid en gemonitord én zijn alle nieuw gebouwde huizen levensloopbestendig. Is er iemand die dát gelooft?

Joost Visser