Onduidelijkheid over tuchtrecht en medisch adviseurs

Medisch adviseurs kunnen toch nog voor de tuchtrechter worden gedaagd. Verpleeghuisarts Leroy Wagemakers moest tot zijn verbazing twee keer voor de tuchtrechter verschijnen omdat hij een Regionaal Indicatie Orgaan (RIO) adviseerde.

Wagemakers adviseert naast zijn werk als verpleeghuisarts de indicatieadviseurs van het RIO. Als medisch adviseur denkt hij mee over de voorlopige indicatie­adviezen, bijvoorbeeld voor de indicaties voor opname in een verpleegtehuis. Van individuele patiëntenzorg is volgens hem geen sprake.

In 2004 adviseerde hij over verlenging van een indicatie voor thuiszorg van een patiënt. Deze man kreeg de verlenging en zelfs een uitbreiding. Toch diende de vrouw van de patiënt een tuchtklacht tegen Wagemakers in. Hij zou onzorgvuldig hebben gehandeld en zelfs valsheid in geschrifte hebben gepleegd. Tot verbazing van Wagemakers en zijn advocaat werd de klacht ontvankelijk verklaard en dus door het tuchtcollege in behandeling genomen. ‘Ik had die patiënt nooit gezien, geen diagnose gesteld en niet behandeld.’

Het Eindhovense tuchtcollege verklaarde de klacht ongegrond. De klaagster ging in beroep en ook het centraal tuchtcollege nam de klacht in behandeling en kwam wederom tot een ongegrond­verklaring.

Onlangs stelden Kamerleden van de SP Kamervragen over medisch adviseurs die buiten het tuchtrecht zouden vallen (zie MC 3/2007: 94). Aanleiding was een uitspraak van het Centraal Medisch Tuchtcollege (CMT). In die zaak klaagde een patiënt een medisch adviseur van een aansprakelijkheidsverzekeraar aan wegens een onjuist medisch oordeel. Het regionale en centrale tuchtcollege verklaarden dat de klacht niet ontvankelijk was, omdat de medisch adviseur antwoord gaf op vragen van een collega-jurist. Daarbij beoordeelde hij niet de gezondheidstoestand van een patiënt en viel zijn handelen niet onder het tuchtrecht. Wagemakers: ‘Ik snap niet waarom ik wel tuchtrechterlijk kan worden vervolgd voor mijn adviezen. Ik heb mezelf moeten verdedigen tegen beschuldigingen en anderhalf jaar lang in procedures gezeten.’

KNMG-jurist en hoogleraar gezondheidsrecht Johan Leegemate vindt het ook verwarrend. ‘Er is nog steeds veel onduidelijkheid over wat nu precies handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg zijn. Kleine wijzigingen zorgen er nu voor dat een arts soms wel en soms niet voor handelingen tuchtrechterlijk aansprakelijk is. Het CMT volgt bijvoorbeeld de lijn dat artsen die in de raad van bestuur van een ziekenhuis zitten niet voor de tuchtrechter kunnen worden gedaagd omdat zij geen patiënten behandelen. Maar het is de vraag hoe lang het centraal college dat nog volhoudt. Het is onduidelijk waar de grens ligt en colleges oordelen ook verschillend. Ik vind de brede benadering - die vroeger nog wel werd gevolgd - veel beter. Waarom zou je een fraai instrument als het tuchtrecht beperken?’ << MM