Orde-voorzitter: Oppassen geblazen

Onze gezondheidszorg is een hard groeiende industrie waarin enorme veranderingen plaatsvinden en waarin hier en daar gevaarlijke knelpunten opdoemen. Oppassen geblazen dus.

De liberalisering van de zorg leek een goede ontwikkeling. Meer vrijheid, meer concurrentie, loon naar werken en meer transparantie over de uitkomsten van zorg. Er waren veel wetswijzigingen voor nodig en er werden afspraken gemaakt. De veranderingen zouden budgettair neutraal geschieden. Een van de doelen was immers: voor hetzelfde geld meer zorg van een hogere kwaliteit. De vrije artsenkeuze zou worden gehandhaafd en er mocht geen tweedeling in de zorg ontstaan.

Het basispakket zou een tweedeling moeten voorkomen. En tijdens de transitie mogen de spelregels niet worden veranderd zonder met de verschillende belanghebbenden overleg te hebben gevoerd. Kortom, goede afspraken tussen de verschillende stakeholders met elk hun eigen belang. En juist door dat eigen belang ontstaan er hier en daar ernstige knelpunten.

Per 1 januari 2008 gaan we over op bekostiging op basis van de DBC-systematiek, het volume van de medisch-specialistische zorg wordt vrijgegeven en het was de bedoeling dat ook de ziekenhuizen zouden meegaan. Dat ging plotseling niet lukken. De ziekenhuizen houden voor 80 procent een lumpsumsystematiek. Dat kan natuurlijk veel spanningen opleveren en de bedrijfsvoering van de zorgstelling in gevaar brengen.

Conflicterende belangen in een periode waarin de raden van bestuur en de medische staven intensief met elkaar moeten samenwerken. Samenwerken omdat de concurrentie tussen zorginstellingen onderling, met omringende zelfstandige behandelcentra, met satellieten van andere ziekenhuizen en met het buitenland duidelijke vormen begint aan te nemen. Dit niet in de laatste plaats omdat de volgende grote verandering in aantocht is: de kapitaallasten die in 2009 in de prijs van de DBC’s zullen worden ondergebracht.

En dat in een wereld waarin de verzekeraars meer en meer schaderegelaars gaan worden met ontegenzeggelijk een winstoogmerk. Zo zien we al een verzekeraar die met een polis op de markt is gekomen waarin maar een beperkt aanbod van ziekenhuizen en dokters is verdisconteerd. Hoezo vrije artsenkeuze?

En wat denkt u van het groeiende aantal behandelingen dat in het buitenland plaatsvindt. Als u in de veronderstelling leeft dat dat niet zo erg is omdat het extra zorg is, dan heeft u het mis. Ook de zorg over de grens gaat af van ons Budgettair Kader Zorg (BKZ). Als door de beperkingen van het BKZ te veel zorg is geleverd, worden de Nederlandse ziekenhuizen gekort, met andere woorden: wij mogen minder doen terwijl er geen rem zit op afspraken met buitenlandse klinieken.

Zo komen we in een negatieve spiraal die alleen kan worden omgebogen als eerlijke concurrentie op basis van kwaliteit en geld de basis van de afspraken blijft. En voor dat laatste zijn twee voorwaarden noodzakelijk: kwaliteit moet worden benoemd en gestandaardiseerd en er moet fair play zijn tussen aanbieders en verzekeraars.

Oppassen geblazen dus, maar er ligt ook een grote uitdaging bij ons: vergroot uw kwaliteit en laat het zien, ga concurreren met uw omgeving en met het buitenland, vorm met uw ziekenhuisorganisatie een twee-eenheid, zodat er een evenwicht komt waarin samen met de raden van bestuur goede afspraken kunnen worden gemaakt met de zorgverzekeraars. Zodat bij ons geen OK’s hoeven te worden gesloten om de OK’s in het buitenland te kunnen vullen. Onze patiëntenzorg moet excellent worden, met naast uitstekende diagnostiek en behandeling ook een prima bejegening.

Na vier jaar als voorzitter van de Orde te hebben bijgedragen aan alle ontwikkelingen, draag ik nu het stokje over aan mijn opvolger, die op het moment van verschijnen van dit nummer van Medisch Contact net is gekozen door de algemene ledenvergadering. Ik wens hem vanaf 1 januari net zo’n spannende en boeiende periode toe als ik heb mogen ervaren!

Pieter Vierhout, voorzitter Orde