Anti-hiv-middel tegen gezichtsverlies

Hiv-proteaseremmers beschermen netvliesneuronen van muizen tegen mitochondrale apoptose. Dit blijkt uit een studie van Toshio Hisatomi c.s. die verbonden zijn aan verschillende Japanse, Amerikaanse en Franse universiteiten. De resultaten van hun onderzoek publiceerden zij op de website van Journal of Clinical Investigation.

Celdood van fotoreceptoren na netvliesloslating is een groot probleem. Hoewel het netvlies chirurgisch kan worden vastgehecht, herstelt de visus niet altijd, door apoptose tijdens de netvliesloslating.

De onderzoekers induceerden bij muizen een netvliesloslating in het rechteroog met een injectie van 1 procent sodium hyaluronaat. Vervolgens kregen vijf muizen drie keer per dag oraal 125 mg/kg nelfinavir (Viracept), vijf muizen 13 mg/kg ritonavir (Norvir), vijf muizen een combinatie en vijf muizen kregen een placebo.

Bij de muizen die met hiv-proteaseremmers waren behandeld, trad significant minder apoptose op dan bij de onbehandelde muizen: het aantal fotoreceptoren was groter, de structuur van het netvlies was beter behouden, er was minder celkrimping en er waren minder gezwollen mitochondriën. Het aantal circulerende CD4+- en CD8+-T-cellen verschilde niet. Uit analyse van gekweekte retinacellen bleek dat hiv-proteaseremmers op twee manieren apoptose voorkomen. Ze blokkeren Apoptosis Inducing Factor en cytochroom c, beide veroorzakers van mitochondrale apoptose.

Hiv-proteaseremmers kunnen het netvlies niet vasthechten. ‘Ondanks dat zijn ze mogelijk toch van klinisch belang om te voorkomen dat het gezichtsvermogen verloren gaat na een netvliesloslating’, aldus Hisatomi. Ook denkt Hisatomi dat protease­remmers een rol kunnen spelen in de behandeling of preventie van andere aandoeningen die door apoptose worden veroorzaakt. LM

www.jci.org

Beeld: Getty Images