Second opinion of tweede keus?
1 reactieVertrouwen is een van de belangrijkste factoren in de relatie tussen de dokter en de patiënt. Patiënten die hun dokter volledig vertrouwen, zullen eerder geneigd zijn adviezen omtrent behandelingen, medicatie en levensstijl ter harte te nemen en dus ook eerder genezen. Toch vragen zij soms om een second opinion. Vaak met enige schroom, omdat zij het gevoel hebben dat ze hiermee een soort motie van wantrouwen indienen tegen hun behandelaar.
Wat mij betreft, mogen ze deze schroom laten varen. Wij als dokters vragen immers bij twijfel ook regelmatig intercollegiaal om een second opinion . Dit met slechts één doel: een zo groot mogelijke zekerheid. Zie hiervoor ook het vorige week gestarte thema ‘deskundig’ van de campagne Artsen van NU. Uw patiënt moet kunnen rekenen op uw kennis, vaardigheden en beoordelingsvermogen - helemaal als u twijfelt.
Ook de second opinion blijkt echter onderhevig aan de marktwerking. Hiermee kan geld worden verdiend en dus melden zich partijen die hierin handel zien. Zoals de van oorsprong Amerikaanse organisatie Best Doctors. Op zich heb ik hier geen problemen mee, zolang ze daarbij de waarheid geen geweld aandoen en ook waarmaken wat ze beloven. Als ze echter gaan inspelen op bestaande onderbuikgevoelens en onbewezen praatjes, is voor mij de grens van het betamelijke gepasseerd.
Bij de uitleg van het hoe en waarom van hun diensten lees ik: ‘Best Doctors krikt de verkoop van verzekeringen voor ernstige ziektes op’ en: ‘...Best Doctors zal uiteindelijk boven een ander product verkozen worden en zal als criterium kunnen dienen voor de beoordeling van een polis betreffende ernstige ziektes.’ En aan het eind vinden we dan ook nog wat getuigenissen van dankbare patiënten over dit ‘godsgeschenk’.
Ik vind het eerder godgeklaagd dat een club geld probeert te verdienen op basis van wantrouwen tegen dokters en dit aan verzekeraars aanbiedt als middel om meer polissen te verkopen. Als Best Doctors op basis van eigen onderzoek meldt dat Nederlandse dokters vaak een verkeerde diagnose stellen, word ik een beetje boos.
Bij de 1.000 Nederlanders die het afgelopen anderhalf jaar van hun diensten gebruikgemaakt zouden hebben, week in 27 procent van de gevallen die tweede diagnose af van de eerste en bij 8 procent werd zelfs een totaal andere diagnose gesteld. Ruim de helft kreeg een andere behandeling dan gepland.
In Medisch Contact van 2 april vond ik echter heel andere cijfers in een artikel over het NKI-AVL (MC 14/2009: 605). Een gedegen onderzoek hier toonde aan dat slechts 3 procent van de second opinion een andere diagnose opleverde en let wel, dit ging allemaal over zware oncologische patiënten. En vaak door de behandelaar aangevraagd. Best Doctors zegt dat hun gegevensbestand patiënten toegang geeft tot dezelfde kennis als de artsen.
Helaas ontbreekt een lijst met door mij hoogst gewaardeerde collega’s, zodat ik niet kan checken of dit ook klopt. Dus wellicht komt de second opinion van bijbeunende second best doctors. Wat mijn professionele overtuiging me wel zegt, is dat een second opinion enkel op basis van aangeleverde verslagen en zonder de patiënt ooit gezien of gehoord te hebben, minimaal hoogst twijfelachtig is. Een second opinion? Het lijkt mij eerder tweede keus!
Willem van der Ham, voorzitter Orde
Frank Ahedo, managing director Europe van Best Doctors
, Rotterdam
Deze column van Orde-voorzitter Van der Ham bevat een aantal onnauwkeurigheden over Best Doctors.
We beamen dat de arts-patiëntrelatie essentieel is voor adequate gezondheidszorg. Het is niet ongebruikelijk dat een patiënt zelfstandig kiest voor een... second opinion, maar er zich tegelijkertijd ongemakkelijk bij voelt om dit besluit te delen met zijn behandelend arts.
Het is niet het doel van Best Doctors de arts-patiëntrelatie negatief te beïnvloeden. Het is noch op financieel noch op ander gebied in ons belang om een patiënt aan te moedigen zich door een andere arts te laten behandelen.
Best Doctors zal nooit inspelen op onderbuikgevoelens of geruchten om onze diensten te promoten. Vele cliënten hebben aangegeven dat onze service een positieve invloed op hun situatie heeft gehad. We hanteren een zorgvuldige methode voor het documenteren van de getuigenissen van personen die gebruik hebben gemaakt van onze diensten.
Als private organisatie met een gereguleerde financiële benadering verschillen wij niet van andere private organisaties die gezondheidszorg aanbieden. Het is ongefundeerd om Best Doctors uit te lichten als uitzonderlijk voorbeeld van een organisatie die kosten berekent voor een medische second opinion. In Nederland bestaan immers talrijke soortgelijke organisaties die een vergoeding vragen voor een second opinion, inclusief prestigieuze Nederlandse ziekenhuizen.
Het is niet onaannemelijk dat verschillende onderzoeken tot verschillende resultaten leiden. De door Best Doctors verstrekte cijfers zijn het resultaat van onze eigen ervaring, maar deze is vergelijkbaar met die van toonaangevende onafhankelijke onderzoeken. Enkele hiervan zijn gepubliceerd in The American Journal of Medicine.
Wij maken de namen van de artsen uit onze database niet openbaar, aangezien wij deze informatie als ons privébezit beschouwen. Echter, de gegevens van de specialist die door Best Doctors is geraadpleegd, worden altijd duidelijk vermeld in de second opinion die uiteindelijk aan de patiënt wordt verstrekt.