KNMG: EPD - misverstanden over toegang en aansprakelijkheid

De toegang van zorgverleners tot het landelijk elektronisch patiëntendossier (EPD) is straks met allerlei waarborgen omgeven, maar de verhalen in de media wekken vaak een heel andere indruk. En dat is maar één misverstand over de beoogde werking van het landelijke EPD.  

De KNMG zet in deze reeks de feiten op een rij. Ook informeren wij u over de regionale en landelijke gegevensuitwisseling en het belang van een bottom-up-opbouw van het EPD vanuit de regio’s. Want om een goed oordeel over het EPD te kunnen vormen en patiënten goed te kunnen voorlichten, is kennis van de feiten nodig.
Zie ook het EPD-dossier op www.knmg.nl/dossiers. U vindt hier
onder andere de brieven van de KNMG aan de Tweede en Eerste Kamer en de KNMG-persberichten.

Algemene informatie over het EPD vindt u op www.infoepd.nl

Misverstanden rond het EPD (7)

‘De beveiliging van het landelijke EPD is onvoldoende’
Het is de bedoeling dat het landelijke EPD meer waarborgen biedt tegen misbruik van patiëntengegevens dan de huidige uitwisseling van patiëntengegevens (papier, of soms onversleuteld via onbeveiligde e-mailverbindingen). Uit onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het College Bescherming Persoonsgegevens bleek in 2008 dat de beveiliging van de huidige informatiesystemen in twintig ziekenhuizen in elk geval niet voldoet aan de eisen van de NEN-norm 7510 (Informatiebeveiliging in de zorg).
Mocht de Kaderwet EPD door de Eerste Kamer worden aangenomen, dan zijn zorgaanbieders (zoals huisartspraktijken en ziekenhuizen) straks wettelijk verplicht om hun informatiesystemen aan te sluiten op het landelijke EPD-netwerk. Dat mag alleen als die systemen voldoen aan de vastgestelde veiligheidseisen voor een Goed Beheerd Zorgsysteem. Dat heeft dus tot gevolg dat zorgaanbieders straks verplicht zijn om een veilig zorginformatiesysteem te hebben omdat ze anders niet aan hun wettelijke verplichting tot aansluiting op het EPD-netwerk kunnen voldoen. Deze voorwaarden bieden mogelijk meer garanties voor een betere informatiebeveiliging in de zorg dan thans het geval is.

Misverstanden rond het EPD (8)

‘Het landelijk EPD is in strijd met mijn beroepsgeheim’
Ook dit is een bezwaar dat door veel artsen is genoemd in de Medisch Contact-enquête.

Het is begrijpelijk dat artsen op zijn minst het gevoel hebben dat zij het beroepsgeheim doorbreken door alleen op grond van ‘geen bezwaar’ de gegevens over hun patiënten op landelijke schaal toegankelijk te maken voor andere zorgverleners. Dat is inderdaad iets anders dan per keer toestemming aan de patiënt te vragen, zoals de hoofdregel is.

Het vertrouwensmodel rond het landelijke EPD zou voldoende waarborgen moeten bieden tegen onrechtmatige kennisneming van gegevens door zorgverleners zonder behandelrelatie. Het vaststellen van de behandelrelatie lijkt vooralsnog echter een moeilijk oplosbaar probleem. Controle achteraf, onder andere door de patiënt zelf, kan wellicht betere waarborgen bieden.

Ondanks dat lijkt het risico van schending van het beroepsgeheim – althans vanuit juridisch oogpunt – klein. U wordt immers wettelijk verplicht om gegevens over uw patiënten die daar geen bezwaar tegen hebben, landelijk beschikbaar te stellen en daarmee uw beroepsgeheim te doorbreken. Een wettelijke verplichting dus. Bovendien is het zo dat een andere zorgaanbieder uitsluitend gegevens mag raadplegen die u van uw patiënt landelijk beschikbaar heeft gesteld als uw patiënt aan die zorgaanbieder daar toestemming voor geeft. Zoals u weet is de toestemming van de patiënt een juridische rechtvaardiging om het beroepsgeheim te doorbreken.

Dit is het vierde en laatste deel in de serie over misverstanden rondom het EPD. Het eerste deel in deze serie verscheen in MC 24/2009: 1093, het tweede deel in MC 25/2009: 1136 en het derde deel in MC 26/2009: 1181.

In aanloop naar de behandeling in de Eerste Kamer in september verschijnen in Federatienieuws in de loop van de zomer nog informatieve stukken over het EPD.