Laatste nieuws
5 minuten leestijd
Federatienieuws

Verslag KNMG-congres 2009

Plaats een reactie

Noodzaak tot afstemming groter dan ooit

Moeten we vrezen voor een (mis)match tussen gezondheidsproblemen en zorgaanbod in de verschillende levensfasen? KNMG-voorzitter Arie Nieuwenhuijzen Kruseman stelde op 1 oktober deze centrale vraag van het KNMG-congres vanuit de invalshoek van de ouderenzorg.

De medische sector wordt meer en meer geconfronteerd met de gevolgen van de dubbele vergrijzing. De toename van chronische patiënten leidt tot meer zorgvraag. Deze wordt ook complexer door de diversiteit van aandoeningen. Dat vraagt van artsen meer overleg tussen en binnen disciplines. Deze noodzaak tot afstemming, overdracht en heldere regie speelt feitelijk in alle levensfasen van patiënten.

De KNMG zet dan ook sterk in op totstandkoming van een richtlijn over verantwoordelijkheidsverdeling, van een goed toegankelijk en betrouwbaar elektronisch patiëntendossier en van randvoorwaarden om zorg op maat te realiseren, zoals overheveling van uitvoering van de AWBZ naar de zorgverzekeraars. Ook streeft de KNMG ernaar dat artsen in de opleiding voldoende generalistische kennis blijven opdoen. Zodat elke arts met een grensoverstijgende blik patiënten de juiste zorg biedt.

Maak gezondheidswinst de toetssteen van het zorgbeleid, was hierop het pleidooi van Louise Gunning-Schepers, voorzitter raad van bestuur AMC-UvA. Met de enorme verbeteringen in preventieve en effectieve medische zorg is al veel gewonnen in de lengte van leven, laten we ons nu vooral richten op de kwaliteit van leven. Daarvoor moeten we over onze eigen disciplines heenkijken, soms is een ander domein belangrijker voor het centrale belang van gezondheidswinst. En, benadrukte Gunning, we moeten ervoor waken dat in deze discussie financiële motieven sluipen. Het moet voor de patiënt volkomen helder zijn dat voor artsen zorgkwaliteit leidend is in hun keuze van de behandeling.

De prevalentie van ziekten in de levensfasen is wel bekend, hoewel we ook hier onze ogen open moeten houden voor ontwikkelingen, zoals jeugddementie. Staatssecretaris Jet Bussemaker benadrukte het belang van een integraal perspectief in de zorg: vanuit de patiënt gedacht, met de patiënt als regisseur van zijn eigen zorg en liefst dichtbij huis. De wijkverpleegkundige bijvoorbeeld ondersteunt dit concept. Als we integrale zorg weten te combineren met een goed afgestemde zorg (met name tussen cure en care) voorkomen we een mismatch tussen zorgvraag en -aanbod.

Geen ADHD-diagnose als stigma
Stoornissen zoals ADHD en Asperger liggen altijd op een continuüm met normaliteit. Alleen als een diagnose ouders en kind iets zinvols vertelt over de problemen van het kind, kan diagnosticeren helpen. Niet als het louter een stigma is en het onnodig medicaliseert, aldus Frits Boer, hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie AMC. De jeugdgezondheidszorg concentreert zich steeds meer op psychosociale problemen en gedragsstoornissen in plaats van op sociaal-medische problemen. Volgens Elise Buiting, jeugdarts en voorzitter van Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland, komt dit vooral door actieve politieke beïnvloeding. Het persoonlijk contact en de basiszorg die consultatiebureau en schoolartsen van oudsher bieden, dreigen onder te sneeuwen. 

Opnames vanwege ‘comazuipen’ exponentieel gegroeid
Psychosociale problematiek, drank en drugsgebruik en gedragsproblemen spelen vooral bij specifieke risicogroepen die door eerstelijns artsen weinig worden gezien, meldde Arnoud Verhoeff van GGD Amsterdam. Tegelijk stijgen de opnames van jongeren vanwege ‘comazuipen’ exponentieel, aldus kinderarts Nico van der Lely, medeoprichter van de polikliniek voor Jeugd en Alcohol. Het betrekken van ouders bij de behandeling van jongeren blijkt een effectieve aanpak, iets wat Van der Lely en kinderrechter Jaap Blomhert alle artsen kunnen aanraden.

Keuzestress bestaat wel degelijk
Dertigers die overmand zijn door allerlei keuzes, een streven naar perfectie en het gevoel nooit precies het goede te kiezen. Bedrijfsarts Mariëlle A-Tjak komt het in haar praktijk regelmatig tegen. Dat geeft stress, wat soms leidt tot burn-out en andere klachten.
Het uitstellen van keuzes kan tot problemen leiden bij bijvoorbeeld de kinderwens. Het valt gynaecoloog Didi Braat op dat veel vrouwen niet goed weten hoe hard hun vruchtbaarheid achteruitgaat na hun dertigste. Ook artsen zelf hebben hier mee te maken, zoals arts-assistenten die tijdens hun opleiding kinderen willen. De oplossing is net zo eenvoudig als ingewikkeld: blijf dicht bij jezelf en probeer je los te maken van maatschappelijke verwachtingen. 

Werken gezond maken
Met de huidige behandelingen komen langdurige ernstige depressies steeds minder voor, aldus psychiater Jan Swinkels. Hoogleraar sociale geneeskunde Jac van der Klink benadrukte dat arbeid een risicofactor van belang is bij het ontstaan van midlife depressies. De psychosociale werkomgeving, de opstelling van de leidinggevende en het goed leren omgaan met werkdruk, stress en psychische klachten zijn dan ook belangrijke aandachtspunten. Maar ook zaken als groeiende competitie, reorganisaties, baanonzekerheid en flexwerk leiden tot meer psychosociale risico’s en dus tot hoge zorgkosten, langdurig verzuim en een sterk verhoogd risico op arbeidsongeschiktheid, aldus Irene Houtman, senior research fellow TNO. Huisartsen en bedrijfsartsen kunnen bijdragen aan beperking van dit probleem door vroegtijdige interventie.

Door ‘grijze tsunami’ moet huisarts zich bekwamen in ouderengeneeskunde
Een gigantisch kwantitatief probleem bedreigt de medische zorg thuis, aldus Dieter Boswijk, huisarts gespecialiseerd in ouderenzorg. Specialisten ouderengeneeskunde zullen in de thuissituatie op grote schaal moeten bijspringen. De vraaggestuurde zorg, die de kern van de huisartsgeneeskunde vormt, blijkt ontoereikend voor thuiswonende ouderen met multimorbiditeit en regieverlies. Deze ouderen hebben behoefte aan een proactieve huisartsenzorg, die gebruikt maakt van het instrumentarium van de specialist ouderengeneeskunde, aldus specialist ouderengeneeskunde Joes Meens. In het ziekenhuis vraagt met name de versnippering van de medische zorg over verschillende specialismen om meer coördinatie, aldus Sophia de Rooij, internist ouderengeneeskunde en klinisch geriater.

Het volledige verslag en de abstracts van presentaties vindt u op onze website: www.knmgcongres.nl.

Federatienieuws KNMG zorgverzekeraars ouderen ouderenzorg
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.