Lange vliegreis

Afgelopen maand vloog ik met mijn gezin terug vanuit Thailand via Doha naar Frankfurt. Een paar uur na vertrek lagen veel mensen te slapen, terwijl ik genoot van een lekker glaasje whisky.
Plotseling zag ik een stewardess met grote spoed naar voren rennen, zo te zien niet om een drankje te bezorgen aan een medepassagier. 

Toen ik het gangpad inkeek, zag ik een vrouw op de grond liggen en besloot op te staan om mijn diensten aan te bieden. Het bleek een Française van een jaar of 50 te zijn, die vrij snel weer aanspreekbaar was. Anamnestisch waren er verder geen bijzonderheden in haar voorgeschiedenis.

Ik vroeg toch maar om een bloeddrukmeter en een stethoscoop om wat meer zekerheid te krijgen. Na een paar minuten verscheen de purser met een bloeddrukmeter waarvoor je drie handen nodig had. De stethoscoop bleek onbruikbaar met de herrie van de motoren. Maar palpatoir was de tensie 130 mm Hg. Mijn werkdiagnose was een vasovagale collaps, mogelijk door vochttekort, warmte, vermoeidheid en opstaan na geslapen te hebben.

Toen de dame weer bijgekomen was, begaf ik me terug naar mijn glaasje whisky.

5 minuten later kwam de purser naar me toe gerend. Of ik mee wilde komen naar de toiletten achter in het vliegtuig. Daar bleek een Hindoestaanse vrouw te liggen die niet aanspreekbaar was. Ik vroeg de purser wat ze in het eten hadden gedaan (wat overigens heel smakelijk was geweest). Hij keek me meewarig aan.

Na een flinke pijnprikkel gegeven te hebben, ontwaakte de vrouw, ik ontwaarde een bloeding op haar voorhoofd, maar bij nadere inspectie met meer licht bleek dit gelukkig om een tika (derde oog) te gaan.

Al snel was deze dame ook weer goed in staat om haar weg naar het toilet te vervolgen. De anamnese was in dit geval wel een stuk moeizamer, maar klinisch was de vrouw weer opgeknapt.

Enige tijd later kwam de purser naar me toe met een aantal formulieren. Of ik wilde verklaren dat de twee passagiers in staat waren om verder te vliegen. Toen schoot me te binnen dat er wel eens artsen aansprakelijk waren gesteld als er iets mis was gegaan na hun handelen. Echter vertrouwend op mijn ervaring en klinische blik vulde ik de diagnoses en onderzoek in en tekende dat we verder konden vliegen. Per slot van rekening had de reis voor mij nu ook wel lang genoeg geduurd. Het vervolg van de vliegreis verliep probleemloos. 

Beide patiënten verlieten wandelend en mij een bedankend knikje gevend het vliegtuig. Mijn vertrek uit de cabine verliep anders dannormaliter: in plaats van een plichtmatig goodbye nu een zeer gemeend bedankje van het cabinepersoneel.

Koen van Heerde, huisarts

• Zomerserie Is er een dokter op het strand?