Kunstenaar Ron Mueck: De pijn van het leven

Ervaren artsen bouwen op hun routine, maar diezelfde routine kan hen ook verblinden voor een wezenlijk aspect in het contact met patiënten: degenen die een beroep op de dokter doen, worden juist vaak voor de eerste maal met een bepaald medisch probleem geconfronteerd; dat maakt onzeker en angstig. Hoe kun je de dagelijkse routine doorbreken om weer oog te krijgen voor de kwetsbaarheid van patiënten? Kunst biedt hiervoor meerdere methoden.

Beeldend kunstenaar Ron Mueck (1958) gebruikt er twee: hij legt een bepaald moment vast in een beeld – letterlijk en figuurlijk – en verandert dan de proporties: een ‘oud vrouwtje’ – zo geplukt uit een straat – wordt een nietig wezentje van slechts 58 centimeter, terwijl een pas geboren meisje een lengte van 5 meter krijgt. Nog een voorbeeld: het werk Dear Dad is het levensechte beeld van een dode man, liggend op de vloer. Slechts in één opzicht verschilt dit beeld van een dode op de snijtafel van een patholoog-anatoom: het is ‘gekrompen’ tot 102 centimeter. Mueck richt zich steeds op doodgewone mensen, bij wie de pijn van het leven nooit ver weg is; elke huisarts zal dit onmiddellijk herkennen.

Zijn oeuvre wordt gerekend tot het hyperrealisme of fotorealisme. Binnen de hedendaagse en moderne kunst gaat het om een stroming van circa een halve eeuw oud. Maar de wortels gaan terug tot middeleeuwse kruisbeelden met een zeer realistische weergave van een stervende Jezus en tot marmeren beelden uit de Oudheid.

Wie in Google de naam Ron Mueck intypt, krijgt niet alleen (onder ‘afbeeldingen’ en ‘video’s’ ) een groot deel van zijn bescheiden oeuvre te zien, maar kan ook genieten van allerlei beeldmontages, die al dan niet van muziek zijn voorzien. De onlangs heropende Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen in Düsseldorf bezit een intrigerend werk van een oudere man in een foetushouding, omwikkeld door dekens, van wie louter het hoofd zichtbaar is. - Ignace Schretlen, arts en publicist

• Rubriek Scoop