Markt maskeert solidariteit

Van marktwerking in de zorgverzekering is geen sprake. Immers, een systeem waarbij de overheid zoveel invloed heeft, kan men met de beste wil van de wereld geen marktsysteem noemen. Het huidige stelsel heeft, net als de oude ziekenfondsverzekering, alle kenmerken van een sociale verzekering. Het is bovendien nog eerlijker en rechtvaardiger ook. Voor iets kostbaars en kwetsbaars als de gezondheid, is dit niet meer dan redelijk.

DSW presenteerde al eerste vol trots de nieuwe premies voor het volgende jaar. De premiestijging bedraagt bij DSW 120 euro. Andere verzekeraars, zo verwacht men, zullen deze stijging min of meer volgen. Deze volgzaamheid is opmerkelijk, voor een zogenaamde markt.

De premie voor de zorgverzekering is aan strenge wettelijke kaders en bandbreedtes gebonden. De overheid schat de kosten en raamt globaal premie voor het volgende jaar. Zij bepaalt ook de hoogte van het eigen risico en de kortingen die verzekeraars op de premie kunnen geven via een collectieve verzekering. Tegelijkertijd bepaalt de overheid via het DBC-systeem ook grotendeels de prijzen van gezondheidszorg. De dekking van de basisverzekering wordt niet door verzekeraars bepaald, maar door overheid en parlement.

Het verbod op premiedifferentiatie en de acceptatieplicht zorgen er voor, dat de solidariteitsbasis in het huidige stelsel vele malen groter dan het in de ziekenfondsverzekering ooit was. Vergeleken met het oude ziekenfonds, is het zeker duurder. Maar dat komt niet door marktwerking. In het huidige systeem is namelijk geen sprake meer van subsidiëring van de ziekenfondsverzekering door een particuliere verzekering. De onrealistisch lage bedragen die door ziekenfondsen aan zorgverleners werden betaald, werden rechtgetrokken door de prijzen in de particuliere verzekering. De premies zijn in het huidige systeem dus niet zozeer omhoog gegaan, maar juist genivelleerd; wel zo eerlijk. De basisverzekering verschilt in geen enkel opzicht van de oude ziekenfondsverzekering. De overheid bepaalt de regels, verzekeraars voeren ze uit.

Robert Vonk is historicus bij het VU medisch centrum.

Rubriek brieven