De Graf Zeppelin of De lijdensweg van Émile - René de Obaldia

Verpletterd door het vaderschap

Couvade, afgeleid van het Franse woord voor broeden – couver – is de naam voor het verschijnsel dat mannen van zwangere vrouwen zelf ook zwangerschapsverschijnselen gaan vertonen: rugklachten, veranderingen in eetlust, zelfs weeën. Sommigen zijn van mening dat dit verschijnsel een psychiatrische stoornis is, anderen denken dat het tot de normale variatie behoort. Couvade wordt verklaard vanuit solidariteit met de zwangere vrouw of vanuit ambivalente gevoelens over het vaderschap.

Hoe een couvade eruit zou kunnen zien, is beschreven door René de Obaldia in de roman De Graf Zeppelin of De lijdensweg van Émile, uit 1956, dat onlangs in het Nederlands is vertaald. Het overkomt Émile Colinet, een onbeduidende man van 40 die op een kantoor van een verzekeringsmaatschappij iets onduidelijks met dossiers doet. Zijn vrouw is waarschijnlijk zwanger want haar buik neemt monsterlijke proporties aan, maar Émile is daar nog niet zo zeker van.

Ondertussen dreigt de buik hem in de kleine woning als een vlieg plat te drukken tegen de muur. De buik vertoont gelijkenis met een zeppelin, en ontploft dan ook, zoals de Hindenburg in 1937. Émile maakt daarna kennis met zijn zoon Baptist, en gaat langzaam maar zeker ten onder. Als moeder en kind stralend herstellen op het platteland, ligt hij ziek in bed. Émile was al weinig zichtbaar, maar nu lost hij langzaam op. Op een gegeven moment is zijn vrouw verbaasd dat hij ook in de kamer zit. Met Émile loopt het uiteindelijk niet goed af.

Obaldia heeft een fantastisch en absurd verhaal geschreven, dat toch in de werkelijkheid geworteld is. Mooi uitgegeven en voorzien van een nawoord over de auteur. Arko Oderwald, hoofddocent literatuur en geneeskunde VU

René de Obaldia, De Graf Zeppelin of De lijdensweg van Émile, Coppens en Frenks, 115 blz., 22 euro.

• Rubriek Scoop