Laatste nieuws
J.A. Knap
2 minuten leestijd
huisartsgeneeskunde

De huisarts heeft te veel patiënten

6 reacties

De huisarts als spil en poortwachter in de gezondheidszorg is een groot goed. Maar door alle taakverzwaringen komt een verantwoorde invulling van deze rol in gevaar.

De volgende stelling wil ik graag aan mijn collega’s voorleggen: De norm voor de praktijkgrootte van huisartsen moet naar beneden worden bijgesteld. Die norm is al zeker dertig jaar 2350 patiënten per fulltime huisarts. Niet alleen de huisartsen zelf, maar ook de politiek (kamerbreed!) en de potentiële patiënt zien de huisarts als spil en poortwachter in de gezondheidszorg. Dat is een groot goed en dat moeten we koesteren. Maar willen huisartsen die rol verantwoord blijven vervullen, dan moet er wel wat veranderen, want de taken van de huisarts zijn de laatste jaren aanzienlijk verzwaard.

De norm moet naar beneden,
en wel naar 2000

Taakverzwaringen

  • Het werken met ouderen kost altijd veel tijd, en zal door de vergrijzing verder toenemen.
  • Veel meer (oudere) mensen slikken steeds meer medicijnen (polyfarmacie), wat de huisarts goed moet bijhouden en registreren.
  • Patiënten zijn mondiger en bezorgder, onder andere door medische tv-programma’s en internet; mensen gaan daardoor vaker naar de arts en consulten duren langer.
  • Alles moet veel beter geregistreerd en vastgelegd worden (digitaal), en terecht, maar dat kost wel tijd.
  • Het e-mailverkeer, de e-consulten, de herhaalreceptuur, allemaal handig en nuttig, maar wel tijdrovend, ook voor de assistente.
  • De 24-uursbloeddrukmeting en enkel-armindexmeting zijn nuttige instrumenten in de eerste lijn, maar je moet ze wel leren en de uitvoering kost tijd, zeker voor de assistente.
  • Ondersteuners zijn een zegen, voor COPD, diabetes, ouderen en risicomanagement, maar het kost ook overlegtijd en tijd om hun goed geprotocolleerde werk te kunnen blijven overzien en hun computerregistratie te lezen, interpreteren en becommentariëren.
  • Huisartsen moeten per jaar 40 nascholingspunten (= 40 uur) halen; daarvan wordt het leeuwendeel in vrije tijd gedaan. Mijns inziens is dat gewoon werk, en hoort dat dus in werktijd.
  • Er komen meer HOED’en en multidisciplinaire centra; alweer een zegen, zeker voor de patiënt, maar wel eentje die overlegtijd kost.

Daar staan wel enkele dingen tegenover:

  • De norm voor huisartsen in achterstandswijken is 2000 patiënten en dat is pure winst.
  • Het aantal avond-, nacht- en weekenddiensturen is aanzienlijk afgenomen door de grootschalige huisartsenposten.
  • Het is tegenwoordig maatschappelijk aanvaard dat het beroep huisarts binnen normale werktijden uitgeoefend moet kunnen worden, oftewel van 8.00 tot 17.00 uur (is nog steeds 45 uur per week, exclusief diensten).

Norm naar beneden
Dit op een rijtje gezet hebbend – en ik ben vast een aantal argumenten en tegenargumenten vergeten – stel ik dat de normpraktijkgrootte naar beneden moet, en wel naar 2000, met behoud van hetzelfde inkomen; en voor achterstandspraktijken naar 1800.

En daarnaast dat de norm assistentie per huisarts omhoog moet, naar 1,2 assistente per fulltime huisarts, namelijk 1 fte voor het inhoudelijk werk en één dag per week voor alle extra administratie; een aantal taakverzwaringen komt immers ook op de assistente neer.

Joachim Knap, huisarts

Correspondentieadres: joachimknap@xs4all.nl; c.c.: redactie@medischcontact.nl.
Geen belangenverstrengeling gemeld.

Lees ook: Voorschrijfgedrag huisartsen gevolgd

LHV-voorzitter: Het had zo mooi kunnen zijn

Klagen en knokken

Beeld: Vincent van den Hoogen, HH
Beeld: Vincent van den Hoogen, HH
<strong>Klik hier voor een PDF van dit artikel</strong>
huisartsgeneeskunde huisartsen ouderen
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Guus Schrijvers, hoogleraar Public Health

    , Utrecht

    Huisarts Knap stelt voor de normpraktijk te verlagen naar 2000 en voor achterstandswijken naar 1800. Ik ben het om drie redenen niet met hem eens.

    Ten eerste is het beter een direct verband te leggen met het aantal chronische zieken in de praktijk.... Ik pleit voor een abonnementstarief per chronische zieke dat een aantal malen hoger ligt dan die voor een niet-chronische zieke. Ik denk hierbij aan een bedrag dat even hoog is ongeveer als de ketenDBC, voor mensen met Diabetes is dat thans rond de 450 euro. De ziektelast zoals in de nieuwe richtlijn voor COPD patiënten geldt, zou ik dan willen uitbreiden naar alle chronische patiënten. Het voordeel is dat Nederland dan ook verlost is van al die onderhandelingen van al die zorggroepen met al die zorg verzekeraars.

    Ten tweede merk ik op dat huisartsen in wijken waarin volwassenen minstens een HBO-opleiding hebben, minder te doen hebben dan in achterstandswijken. De mensen die daar wonen, hebben minder klachten en zijn makkelijker om mee te communiceren. Ik kan mij voorstellen dat de praktijknormen in dergelijke wijken omhoog gaat. Ik kan mij voorstellen dat de normpraktijk in die wijken omhoog kan.

    Ten derde bieden praktijkondersteuners, nurse practitioners en Physician’s Assistants taakverlichting, zo weet ik uit eigen onderzoek. Liever zie ik een financiële prikkel gecreëerd die huisartsen verleidt om dergelijke professionals in dienst te nemen. Goedkoper voor de samenleving, gemakkelijker voor chronische zieken (de hulpkrachten hebben vaak meer tijd en geduld om zaken uit te leggen).

    Ik besef dat ook mijn voorstellen uitwerking behoeven en veldexperimenten. Maar wat Joachim Knap is veel tekort door de bocht.

  • Bart Bruijn

    huisarts, Streefkerk

    Toen ik 13 jaar geleden mijn huidige praktijk overnam, werd ik voorgesteld aan de eerste dame die in 35 jaar thuiswonend, niet bij kinderen inwonend, 90 jaar oud werd. Mijn voorganger was hier trots op en terecht.

    Nu heb ik 18 zelfstandig thuiswone...nde 90+ ers in de praktijk. In mei zal voor het eerst in deze praktijk een zelfstandig thuiswonende 100 jaar oud worden.

    In ons dorp is geen bejaardenhuis, noch verpleeghuis, noch zorg die officieel daarop lijkt. Maar de thuiszorg en mijn praktijk verzorgen deze mensen zo goed en zo kwaad als dat gaat. Ik zit niet te wachten op bureaucratische monstruositeiten, die het mij 'mogelijk' moeten maken om voor deze zorg betaald te krijgen, noch op benchmarks en diplomaatjes. Wel op geld en erkenning. Onze zorg is namelijk prima, maar hij wordt gegeven vanuit bevlogenheid met onze eigen mensen in het dorp. De mensen van de thuiszorg idem, ondanks de verstikkende bureaucratie, zetten ook zij persoonlijk alle zeilen bij. Ik zou veel liever en beter direct met ze samenwerken, georganiseerd vanuit mijn praktijk, zoals dat was georganiseerd in Schotland, waar ik ben opgeleid. Ik heb dit al eens aan Minister Klink voorgesteld, toen hij hier was, maar verder dan mij vriendelijk gelijk geven, is hij nooit gekomen. Ik heb er weinig hoop op dat het met de huidig minister anders zou zijn, maar ik blijf hopen dat de wijsheid van deze opmerking ooit zal doordringen. De belasting voor de huisarts EN VOOR DE PATIENTEN(!) zou afnemen en de zorg ongetwijfeld verbeteren, dicht bij huis en als het even kan in het eigen huis. Persoonlijk ook, aangepast aan de lange bekendheid met de patient en invoeling met zijn of haar levenscontekst.

    Soms worden dromen waar.

  • L.L.K. Wydooghe

    huisarts, Halsteren

    Helemaal gelijk. Wat nog een bijkomend belangrijk argument is, is de vergrijzing en daardoor toename van aantal terminale patiënten die thuis verzorgd worden en begeleid door... de huisarts. Heel mooi en dankbaar werk, maar ook zeer tijdrovend.

  • A.W. Wind

    huisarts, HOORN NH

    Beste Joachim,
    Je hebt helemaal gelijk. De huidige normering is niet in overeenstemming met de geleverde én verwachte inspanningen. Omdat veel huisartsen 'parttime werken' lukt het toch om alle zaken redelijk goed te doen. De gewenste aanpassingen in... praktijkvoering mbt proactieve samenhangende zorg voor ouderen zijn heel tijdrovend. Het zal voor veel huisartsen (nog) niet haalbaar zijn om aan de eisen van de in ontwikkeling zijnde ouderenmodules te voldoen. Aanpassing van de normering is noodzakelijk!
    Annet Wind, coordinator van de NHG-kaderopleiding ouderengeneeskunde, LUMC

  • M.K. Briedjlal

    huisarts, ROTTERDAM

  • W.F.A. Jacobs

    huisarts, OTTERSUM

    Collega Knap,
    complimenten. Ik heb het wel veel beter dan vroeger, maar wij doen onze praktijk van iets meer dan 6000 patiënten met 3x0,8 arts in de maatschap en 1x0,4 als vaste waarnemer . Vroeger 2x1,0 FTE. Toen 2,5 assistente, nu 8 deeltijdassist...entes en een POH. Op een dag zie ik de helft van het aantal patiënten van vroeger, maar ik ben toch de hele dag bezig. Veel onnodige administratie. Op orde brengen van patiëntengegegevens, met name nu in het nieuwe jaar. De automatisering levert vele voordelen op, echter ook meer onderhoud, waarbij je afhankelijk bent van derden. Bij invoeren van de ketenzorg diabetes voel ik me meer een administrateur. Medicatie verandert van merk , t.g.v. preferentiebeleid zorgverzekeraars en inkoopbeleid apothekers. Elke dag kost dat ongeveer een kwartier. Gelukkig is het vak zelf zeer interessant gebleven. Contact met de mensen is louterend. Daar doe ik het voor. Wim Jacobs huisarts Ottersum

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.