Grote verschillen kwaliteit kankerzorg

De behandeling van kankerpatiënten verschilt sterk tussen ziekenhuizen. KWF Kankerbestrijding pleit voor concentratie van oncologische zorg.

Een commissie van KWF Kankerbestrijding onderzocht de zorg voor patiënten met blaaskanker, niet-kleincellige longkanker, dikkedarmkanker, endeldarmkanker en borstkanker. De onderzoeksperiode liep van 2001 tot en met 2006. De variaties in behandeling bleken groot. Bij blaaskanker was de postoperatieve sterfte lager als het behandeld team van patholoog, uroloog, radiotherapeut en oncoloog meer ervaren was.

Patiënten met longkanker bleken geen gelijke kansen te hebben op een curatieve ingreep. Met name de aanwezigheid van een PET-scanner was van invloed, maar ook de aanwezige expertise. Patiënten met dikkedarmkanker liepen in sommige ziekenhuizen twee keer meer risico op overlijden na de operatie dan in andere ziekenhuizen. In veel ziekenhuizen kregen curatief behandelde dikkedarmkankerpatiënten geen aanvullende chemokuur.

Van de patiënten met endeldarmkanker kreeg lang niet iedereen een preoperatieve bestraling, hoewel daarvan wel een gunstig effect op de overleving is aangetoond. Bij de borstkankerpatiënten bleek de schildwachtklierprocedure vaak niet uitgevoerd. 40 procent van de patiënten onderging daardoor onnodig een lymfklierdissectie.

Uit internationaal literatuuronderzoek blijkt volgens KWF Kankerbestrijding dat het aantal behandelingen per ziekenhuis en de ervaring van de chirurg van invloed zijn op de resultaten. Of dat in de Nederlandse praktijk ook geldt, is minder duidelijk. Het bleek moeilijk om een verband te leggen tussen de kwaliteit van de behandeling en het type ziekenhuis. Kankerpatiënten zijn niet per se beter af in academische centra, hoogvolumecentra of opleidingsziekenhuizen.

Wel is duidelijk dat er ruimte is voor verbetering, aldus KWF Kankerbestrijding. Zij noemt concentratie van zorg noodzakelijk. Maar dan moeten er wel valide gegevens beschikbaar komen over de uitkomsten van zorg.

Verder is er in de kankerzorg behoefte aan meer afstemming en inzicht. De wetenschappelijke verenigingen moeten zorgen voor gevalideerde informatie waar het publiek mee uit de voeten kan. Ook pleit KWF Kankerbestrijding voor een multidisciplinaire aanpak van de kwaliteit van kankerzorg.

Robert Crommentuyn

Lees ook:

• Het Signaleringsrapport Kwaliteit van kankerzorg in Nederland
• 'Kankerpatiënt moet zelf de regie nemen'