Nog niet klaar met ‘voltooid leven’

Terecht stellen Leget c.s. dat bij de kwestie ‘voltooid leven’ niet meteen een sprong moet worden gemaakt van persoonlijke emoties naar een publieke regeling (MC 9/2010: 388). Allereerst moet inderdaad de leefsituatie van de betrokkene worden onderzocht.

Ik ben het echter niet eens met de stelling dat artsen zich niet centraal moeten opstellen in deze discussie, die primair zou liggen op het terrein van zingeving. Juist artsen maken levenssituaties mee van ouderen die echt niet meer verder willen leven ondanks goede zorg, aandacht en initiatieven tot een zinvolle dagbesteding.

Verder is het belangrijk dat er geen sluipweg kan ontstaan om de wettelijke toetsing bij euthanasie te omzeilen, bijvoorbeeld door een drankje dat een niet-medicus kan verstrekken na het invullen van een checklist.

Ik merk als SCEN-arts regelmatig dat de hele consultatieprocedure bij euthanasie door betrokkenen (familieleden) als een overbodige hindernis wordt ervaren. Het zelfbeschikkingsrecht van de patiënt staat dan voorop. Alle reden dus voor artsen als direct betrokkenen om de huidige zorgvuldige procedure te bewaken.

Er is nog een reden voor artsen om zich nadrukkelijk te mengen in het debat. B. Chabot beschrijft in zijn boek Uitweg dat ouderen die willen stoppen met leven nu grofweg twee mogelijkheden hebben: zelf stoppen met eten en drinken, of medicijnen (laten) verzamelen en daarmee ‘zelfeuthanasie’ plegen.

Chabot stelt dat artsen vaak onzeker
of afwijzend reageren op deze initiatieven, en daardoor soms geen adequate hulp verlenen tijdens processen van zelfgekozen dood. Ik vind dat artsen zich hierover een mening moeten vormen en aan patiënten kenbaar moeten maken of zij zorg willen of kunnen leveren in deze situaties.

Het zou goed zijn om de genoemde methoden nader te onderzoeken en te evalueren (met nabestaanden en verzorgers).

Delft, april 2010
Loes Westra, SCEN-arts

Lees ook:

• Brievenrubriek