De digitale pen

Om twee elkaar versterkende redenen komt de implementatie van ICT-voorzieningen in de gezondheidszorg maar moeizaam van de grond.

1. Men vindt de huidige techniek niet goed genoeg voor de zorg. De zorg vergt perfecte en hoogst geavanceerde apparatuur en programmatuur. Een dergelijk statement komt bij voorkeur uit de mond van een niet door ICT-kennis gehinderde specialist.

2. Angst om zoiets belangrijks als het patiëntendossier toe te vertrouwen aan een computer. Nee, dan het handgeschreven verslag van de gemiddelde specialist. Dat is zo duidelijk, daar kunnen geen misverstanden over ontstaan. Staat er nou ‘een’ of ‘geen’ injectie (meer) met dit of dat middel in die dosering? Ja, en de superdrukke specialist zit alweer in zijn middagpoli en wil (begrijpelijk) niet worden gestoord om een toelichting op zijn gekrabbel te geven.

Beide redenen zijn te zielig voor woorden. Ik zal vooral de eerste reden bespreken.
De huidige stand van de techniek, de programmatuur en de beveiligingsmogelijkheden zijn zo geavanceerd, dat ze zelfs voor de FBI voldoen. Dan mogen we er toch voorzichtig van uitgaan dat het wellicht voor de zorg ook zal voldoen. Een 128-bits encryptie (zoals door de FBI gebruikt) is wereldwijd nog nooit gekraakt. Wiskundig is aan te tonen dat het kraken weliswaar een polynomiaal probleem betreft (dat wil zeggen dat het probleem met behulp van wiskunde is te ontrafelen en op te lossen), maar dat er toch nog vele miljoenen mensjaren voor nodig zijn om een op deze wijze versleuteld gegeven te kraken. Daar hoeven we ons dus voorlopig nog geen zorgen over te maken.

Uitweg

Vervang om te beginnen het papieren dossier door een digitale tablet, dus één tablet per patiënt. Denk aan een willekeurig handheld-computertje, waar veel artsen, managers en anderen vandaag de dag mee rondlopen voor het bijhouden van hun agenda en contacten, e-mailadressen et cetera, maar dan een op A4-formaat. Alle belangrijke onderzoeksuitslagen worden via een kabeltje in de tablet geladen. Een geconsulteerde specialist schrijft zijn bevindingen gewoon met een digitale aanwijzer (zeg maar: digitale pen, al wordt daar in feite iets anders mee bedoeld) op het tabletscherm, waarna zijn gekrabbel razendsnel via OCR (Optical Character Recognition) wordt omgezet in een leesbaar lettertype.

En om het helemaal makkelijk te maken: vanaf voorjaar 2002 brengt Ericsson de eerste echte digitale pen op de markt (ca. f 250,-) die schrijft als een gewone balpen, maar die tegelijkertijd alles elektronisch opslaat. Wees gerust, de pen ziet er zeer stijlvol uit. Sluit ‘m aan op een computer of tablet en alles wat u tijdens uw consulten op afdelingen heeft geschreven, kunt u voor eigen gebruik of voor de financiële afhandeling uitprinten.

Zorgenkindje

Dit is geen toekomstmuziek. Het is niet mijn visie op het ziekenhuis anno 2100, het is wat nu al mogelijk is (met uitzondering van de digitale pen die alles nog makkelijker zal maken, maar die niet noodzakelijk is voor wat ik hier verder beschrijf). De invoering van de euro kost meer moeite en tijd dan de omslag van papieren invoer naar digitaal dataverkeer.

Naarmate we deze ontwikkelingen langer uitstellen, maken we onszelf volslagen belachelijk in vergelijking met de rest van de samenleving. De zorg blijft dan een zorgenkindje dat kennelijk niet goed voor zichzelf kan zorgen en geen verantwoordelijkheid kan nemen.

Ik geneer me als ik zie hoe ik als arts mijn administratie moet afhandelen, terwijl in de garage even verderop het reparatierapport van de auto van meneer Pietersen volledig digitaal wordt uitgedraaid, nadat de monteur met zijn infrarood-scannerpen even wat codes van uitgevoerde handelingen en eventueel extra benodigde materialen heeft aangestipt (de standaardmaterialen zitten al per type reparatie in het systeem).

Ik ben geen hypermoderne yuppie, ik heb geen handheld-computer noch een dure auto. Ik ben een gewone, gemiddelde arts met een leuke baan, een vrouw en twee kinderen. Ik zie dat artsen aan alle kanten worden ingehaald door Ferrari’s en toch willen ze in een lelijk eendje blijven rijden. Waarom? Ik denk dat maar één woord aangeeft wat er aan de hand is: melancholie.  <<

A. Schutte, arts

(studeerde technische informatica aan de TU Delft)

Correspondentieadres: Arnoud Schutte, Pond Sterlinglaan 31, 1060 RS Amsterdam, tel.: 020 66 72 052, e-mail: aschutte@planet.nl