Wéér verkiezingskoorts

Volgende week woensdag is het zover: dan mag u wéér naar het stemhokje. Om weer uw keuze te kenbaar te maken. Als de peilingen ons niet bedriegen zouden meer dan 2 miljoen landgenoten wel eens een andere keuze kunnen maken dan driekwart jaar geleden. Is er in de tussentijd in de verkiezingsprogramma’s dan zoveel veranderd? Nou nee. De zorgparagrafen staan bijvoorbeeld nog steeds vol met retoriek over de ‘dringende noodzaak’ van die ene brede basisverzekering. Natuurlijk met acceptatieplicht en daardoor direct weer in tegenspraak met de even vurig gewenste marktwerking en concurrentie tussen zorgverzekeraars en ook tussen u als aanbieders van zorg. Dat laatste allemaal als panacee om de wachtlijsten op te lossen. Gelooft u het? Het is oude koek die misschien wel nooit uit de nog ongeschonden verpakking komt.

Het afwijkende nieuwe komt tot ons via lange politieke reclameboodschappen op de televisie. Uitzendingen waarin de vele nieuw politieke gezichten avond aan avond Lagerhuisje spelen. Iedereen doet nu zijn of haar uiterste best om in Jip-en-Janneke-taal te spreken. Degene die dat het beste kan en er ook nog een geloofwaardig gezicht bij trekt, lijkt te gaan winnen. De basisverzekering is ineens minder belangrijk geworden. Het dringt gelukkig door dat deze eerder een middel dan een doel moet zijn. En het kost vanwege de gekozen driedubbele compromisvorm ook een hoop geld en dát is er even niet. Maar je maakt het je als overheid erg moeilijk door alle uitgaven in de gezondheidszorg tot de collectieve lasten te rekenen. Inmiddels zeggen alle partijen via volkomen ondoorzichtig eurogegoochel en irreële bezuinigingsplannen toch nog miljoenen toe om ‘meer handen aan het bed’ te krijgen en zelfs geven ze ‘garanties’ om de wachtlijsten op te lossen. Dat horen de kiezers graag en dat ‘oplossen’ gaan de politici blijkbaar zelf doen. Dat de puinruimers van Paars in hun kortstondige regeerperiode 700 miljoen euro uit de ziekenfondskas hebben gehaald en dat mede daardoor de nominale ziekenfondspremie zo fors omhoog moest, is uiteraard minder stemmentrekkend. Maar er wordt nu tenminste tot aan de verkiezingen door iedereen openlijk en democratisch campagne gevoerd en niet - zoals de laatste keer - alleen door de LPF. De angst lijkt gelukkig grotendeels voorbij.

Intussen hoop ik van harte dat als het stof van de verkiezingen eenmaal is neergedaald, wat van de fermheid uit de campagnes zal blijven doorklinken. Niet alleen in woorden of op de heel lange termijn. Dat de bureaucratie en de telefooncirkels in de zorg écht te lijf worden gegaan. Dat uw handen sowieso aan het bed mogen blijven. U heeft genoeg aangegeven wat daarvoor nodig is. Dat de daadkracht geen papieren tijger blijkt te zijn. Dat goede initiatieven uit het veld worden opgepikt en niet gefrustreerd. Kandidaten en partijen die dát kunnen waarmaken, zouden uw stem waard moeten zijn. Die zouden uw vertrouwen moeten krijgen, tenminste als de zorg voor de zorg leidend is bij uw keuze want u bent uiteindelijk ook nog gewoon burger.
Vanuit uw verantwoordelijkheid als arts kunt u vanuit een hoger doel (dat verder reikt dan uw eigen portemonnee) een wegwijzer in de toekomstige koers van de gezondheidszorg zijn. Zelf of via uw inbreng in de beroeps- en wetenschappelijke verenigingen. De overheid en politiek kunnen het niet alleen. Wacht daar dus niet op en kom - hardnekkig - met ‘niet aan de kant te schuiven ideeën’. Een aantal van de politiek actieven onder u komt in dit nummer van MC aan het woord. Niet de bekende hoofden, maar collega’s die u proberen te vertellen waarom hún partij de gezondheidszorg het warmste hart toedraagt.

Stiekempjes had ik gehoopt dat een van hen mij had kunnen uitleggen hoe de vrije keus van de patiënt voor onderling concurrerende artsen, de vrije keus voor onderling concurrerende verzekeraars en de contractonderhandelingen van al die artsen met al die verzekeraars in hemelsnaam te combineren zijn. Ik snap het écht niet, vanuit welk perspectief (verzekeraar, patiënt, arts of instelling) je het ook bekijkt. ‘Goedemorgen mevrouw, nee helaas mag ik u na twintig jaar niet meer helpen. Uw verzekeraar heeft mij geen passend contract kunnen aanbieden c.q. we hebben geen DBC-overeenkomst over uw aandoening kunnen bereiken. U zult een andere verzekeraar óf een andere arts moeten zoeken. Ja, ik vind het ook heel erg, maar we moeten de markt op.’
Waarom denken al die politici en beleidsmakers toch dat zoiets kan? We houden elkaar toch gigantisch voor de gek? Dat worden toch volkomen zinloze en tijdrovende onderhandelingen met uitsluitend verliezers? Elke toegevoegde concurrerende zorgverzekeraar waarmee u of uw instelling te maken heeft, betekent toch per definitie méér bureaucratie? Hoezo wachtlijstreductie? Laat de lijstrekkers daar maar helder over zijn. Ook na woensdag.