Stemmen

Alweer reclame voor hoorapparaten op de televisie. Goedbedoelende kinderen van slechthorende ouders worden verleid tot de aankoop van zo’n ding in of achter het oor, terwijl de slechthorenden onwillig zijn en het doosje met kostbare inhoud ergens in een laatje een stille dood sterft. Geërgerd de televisie uitgezet en Medisch Contact gepakt. In het nummer van 1 juni jl. las ik dat psychiater Darian Leader adviseert de validiteit van een waanidee nooit te ontkennen. Om te onthouden.

Mijn gedachten dwalen af naar mevrouw De Jager. Geboren in 1912, trouwde ze op haar 18de ‘met de handschoen’ een man in Nederlands Indië. Hij bleek niet alleen ruim een generatie ouder dan hij via de telex uit Bandoeng beweerd had, maar dwong haar ook deel te nemen aan zijn morbide seksuele praktijken. Pas toen hij overleed had ze de moed om samen met haar dochter terug te keren naar Nederland.

Dit is wat ze me vertelde op haar 86ste, toen ik achter het verhaal van haar seksueel getinte wanen probeerde te komen. Kinderen riepen urenlang ‘vuile hoer’ door de brievenbus en de chauffeur van de pendelende busdienst ‘wenkte’ elk kwartier naar haar dat er weer ‘een man geregeld was’. Een psychiater of wat antipsychotische druppels waren na zestig jaar angst en pijn onbespreekbaar.

Ze was vrijwel doof. Haar hoorapparaat lag al jaren in een laatje. Bij navraag gebruikte ze het niet omdat een voor haar onherkenbare mannenstem doorgaf ‘die vuile hoer te komen neuken’. Een nieuw apparaat, dat op mijn verzoek door de audicien via speciale frequentieaanpassingen stemmenvrij was gemaakt, heeft haar angsten een jaar lang doen temperen. Ach, hoorapparaten kunnen ook helend zijn en Darian Leader heeft gelijk: de validiteit van een waan mag je nooit ontkennen.

Jos van Bemmel, huisarts