Gabriel García Márquez (1927-2014)

Het overlijden van Gabriel García Márquez is een goede gelegenheid nog eens diens Liefde in tijden van cholera uit 1986 onder de aandacht te brengen. Deze schitterende roman is behalve een epische liefdesgeschiedenis van Florentino en Fermina, die na meer dan een halve eeuw herenigd worden, ook het prachtige portret van een arts: de 81-jarige Juvenal Urbino, de man met wie Fermina is getrouwd nadat ze in haar jeugd Florentino heeft afgewezen.

Urbino is een erudiet en gezien man, met soms wat arrogante trekjes. Zo verzet hij zich tegen de chirurgie (‘Het ontleedmes is het grootste bewijs van de mislukking van de geneeskunde’), en denken niet alleen zijn patiënten, maar hijzelf ook dat hij over een zeer goede klinische blik beschikt. Maar hij heeft ook reden om trots te zijn, want hij bant de cholera-epidemie in een Colombiaanse stad uit met moderne middelen: hij laat riolering aanleggen. Márquez typeert hem zo: ‘Hij stond op bij het eerste hanengekraai en op dat uur begon hij zijn geheime medicijnen in te nemen (…). Hij nam ieder uur iets, altijd stiekem, omdat hij in zijn lange leven van arts en leermeester altijd tegen het voorschrijven van lapmiddelen tegen de ouderdom was geweest; het ging hem makkelijker af de kwalen van anderen te verdragen dan zijn eigen.’

Even precies beschrijft Márquez de fysieke ongemakken van de liefde: als Florentino zijn geliefde voor het eerst heeft aangesproken, krijgt hij aanvallen van diarree en groen braaksel, verliest zijn richtingsgevoel en lijdt aan plotselinge duizelingen. Zijn moeder schrikt, want dit lijken niet ‘de ongeregeldheden van de liefde’, maar ‘de verwoestingen die de cholera aanricht’. Voor wie Liefde in tijden van cholera nog niet kent: laat alle nieuwe romans liggen, en lees eerst deze. HM

Liefde in tijden van cholera en andere werken van Gabriel García Márquez verschijnen in herdruk bij uitgeverij Meulenhoff.