KNMG-voorzitter: Een eenvoudiger EPD

Artsen en andere zorgverleners willen graag verder met het ontwikkelen en invoeren van het elektronisch patiëntendossier (EPD). Patiëntveiligheid en kwaliteit van zorg zijn de laatste tijd veelvuldig in het nieuws geweest en terecht. Medische missers worden voor een groot deel toegeschreven aan falende communicatie tussen zorgverleners. Verondersteld wordt dan ook, dat veiligheid en kwaliteit gebaat zijn bij goede elektronische beschikbaarheid en uitwisseling van patiëntgegevens. Wat let ons dus om snel voortgang te boeken met het EPD?

Tja, op het eerste gezicht niets, maar in werkelijkheid is het een ingewikkelde zaak. Het lijkt er soms op dat de technische invloed op de ontwikkeling van het EPD groter is dan de zorginhoudelijke. Veel onderdelen van het EPD worden tegelijk ontwikkeld, terwijl een deel van de beroepsgroep nog niet eens klaar is voor het meest elementaire gebruik van ICT.

Daarom mijn vraag: kan het misschien ook wat eenvoudiger? En: wat vindt u als arts nu eigenlijk belangrijk? Het EPD moet toch díe uitwisseling van gegevens ondersteunen waar u in de praktijk het meeste behoefte aan heeft en waarvan u het meeste rendement verwacht? Het EPD moet de kwaliteit, de veiligheid en de efficiëntie in uw werk verbeteren. ICT-applicaties moeten geen keurslijf, maar een steun en een aanwinst zijn; je moet er iets aan hebben én je moet er makkelijk mee kunnen werken. Alleen dan kan het EPD op een breed draagvlak rekenen. En last but not least, de regio’s moeten een doorslaggevende stem hebben in de ontwikkeling en de try-out van EPD-modules.

In verband met de haalbaarheid, de beperkte middelen en de beperkte tijd van de zorgverleners - u hebt het immers al druk genoeg - moet de ontwikkeling van het EPD zich op hoofdzaken richten. Een ander belangrijk punt voor mij is dat innovatie investeringen vergt. De beroepsgroepen zijn bereid tijd en geld te investeren in het EPD. Maar dan moet het  perspectief wel aantrekkelijk zijn, en moet de financiële inspanning worden verdeeld over beroepsgroepen, het ministerie van VWS en zorgverzekeraars. Zorgverleners moeten niet alleen worden belast met, maar ook worden beloond voor ICT-gebruik.

Wat is er tot nu toe gedaan? Het waarneemdossier huisartsen (WDH) en het elektronisch medicatiedossier (EMD) zijn ontwikkeld. Die worden in enkele regio’s in Nederland uitgetest en zullen komend jaar geleidelijk in het hele land worden ingevoerd. Deze pilots gaan met nogal wat technische problemen gepaard. Het is de vraag of de zorgverleners in de rest van het land al voldoende zijn voorbereid op het werken met deze applicaties. Daarom vind ik dat landelijke invoering van, maar vooral een landelijk draagvlak voor, het WDH en het EMD de allergrootste prioriteit heeft. Daar moeten voorlopig alle aandacht, tijd en geld naartoe gaan.

Aanvullend moet alleen datgene worden ontwikkeld en ingevoerd, waaraan in de praktijk de meeste behoefte bestaat. Ik denk met name aan een voorziening voor effectieve, veilige medicatie binnen het EMD (het ‘EMD-plus’), en een elektronische versie van de ‘probleemlijst’, de belangrijkste medische voorgeschiedenis. Zo’n solide basis-EPD moet er eerst zijn. Pas daarna moet worden gekeken of er nog behoefte is aan ziektespecifieke applicaties (zoals het diabetesdossier), omdat anders het gevaar bestaat dat zulke modules een eigen leven gaan leiden en niet aansluiten op het basis-EPD.

Ook moet snel ernst worden gemaakt met iets simpels: de elektronische berichtgeving van zorgverlener naar zorgverlener. Het bekendste voorbeeld is de verwijsbrief van huisarts naar specialist en de terugrapportage van specialist naar huisarts.

Samenvattend: laten we nu eerst de basis ontwikkelen waarmee de primaire informatie- en communicatiebehoefte van álle dokters wordt gedekt. De artsenorganisaties willen daarin het voortouw nemen, samen met de regionale ICT-netwerken. Wij verwachten niet anders dan dat het ministerie van VWS, dat de regie voert over het ICT-beleid, daar verheugd over zal zijn.

Peter Holland, voorzitter KNMG