Concurrentie ontbreekt

Plexus Medical Group domineert zorglogistiekmarkt

Op de zorglogistiekmarkt is eigenlijk maar één partij actief: de Plexus Medical Group. Dat staat haaks op de wens van de overheid tot transparante concurrentie.

De markten in de zorg (cure) worden vaak geïllustreerd aan de hand van een driehoek met op de hoekpunten de belanghebbenden: zorgaanbieders, verzekeraars en patiënten. In dat model zijn de zijden de markten: de zorginkoop-, de zorgverzekerings- en de zorgverlenersmarkt. De overheid vindt dat op deze markten transparante concurrentie moet ontstaan. Nu de ketenzorg meer vorm begint te krijgen, ontstaat er een vierde overkoepelende markt: de zorglogistiekmarkt. In plaats van een driehoek, ontstaat er dus een pyramidemodel.

Onlangs is in Friesland op feestelijke wijze het eerstelijns elektronisch verwijzen gestart. De huisarts kan vanuit het huisartseninformatiesysteem (HIS) met een druk op de knop ZorgDomein starten. Deze internetapplicatie – een product van Plexus Medical Group – wordt de komende tijd nog verder uitgebouwd: landelijke dekking en koppeling aan zoveel mogelijk zorg en zorgondersteunende systemen.

Inhoudelijk is dit prima. Probleem is echter dat de internetapplicatie het enige is. Doordat ketenzorg start in de eerste lijn, is ZorgDomein straks geïntegreerd in alle beschikbare HIS’en. Vanuit strategisch oogpunt is dat een erg slimme investering die respect verdient.

Regiefunctie
Wie de zorglogistiekmarkt beheerst, heeft een machtige positie. Immers, implementatie van zorgketens zal steeds meer steunen op de beschikbaarheid van koppelingen tussen informatiesystemen, hoe het landelijke elektronisch patiëntendossier er uiteindelijk ook komt uit te zien. Een marktpartij die in staat is de regiefunctie op deze markt naar zich toe te trekken, kan keuzen en verwijzingen beïnvloeden (door faciliterende, financiële en informerende prikkels).

ZorgDomein voorziet in een behoefte, er is geen sprake van transparante concurrentie. Heeft de concurrentie de boot gemist? Wordt de waarde van deze markt onderschat? Is er eigenlijk geen ruimte voor of behoefte aan concurrentie? Gezien het belang van alle belanghebbenden is op z’n minst goed toezicht van de Nederlandse Zorgautoriteit gewenst. De Plexus Medical Group is behalve consultancybureau voor de zorg en producent van ZorgDomein, ook projectleider voor de invoering van keten-DBC’s in de eerste lijn.

Het enthousiasme van alle betrokkenen in de zorg over zorglogistieke oplossingen deel ik. Toch moet deze ontwikkeling kritisch worden gevolgd. Dit is een bijzondere markt. Aan de ene kant is het aanbod van veel verschillende oplossingen minder opportuun. Concurrentie geeft immers keuzen die mogelijk de logistieke processen frustreren. Aan de andere kant is het een zeer machtige markt waar dus eigenlijk juist wel een (transparante) concurrentie op zou moeten plaatsvinden. Deze tegenstrijdige eigenschappen maken het noodzakelijk dat de overheid zich er actief mee gaat bemoeien. Het kan niet zo zijn dat de zorglogistiek in Nederland door één dominante marktpartij wordt geregisseerd.

dr. Albert Wolthuis, klinisch chemicus
Correspondentieadres: a.wolthuis@kcl.znb.nl;
c.c.: redactie@medischcontact.nl
Geen belangenverstrengeling gemeld.