Toekomst

In 2012 vroeg de minister van VWS aan het Zorginstituut Nederland (toen nog CVZ) een advies uit te brengen over een toekomstgerichte beroepenstructuur en een opleidingscontinuüm voor de gezondheidszorg in Nederland. Dat advies ligt er nu, maar gaat een stap verder. Onze rubriek Achter het Nieuws gaat er uitgebreid op in. De commissie-Kaljouw, die is ingesteld naar aanleiding van de vraag van de minister, stelt ‘De toekomst vraagt om andere zorg en dus om andere zorgprofessionals’. Volgens het principe dat vorm functie volgt, schetst men de toekomst van het zorglandschap alvorens iets te zeggen over de beroepenstructuur.

Het rapport, dat de titel ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren’ draagt, kijkt richting 2030. Een ambitieuze aanpak. De kritiek erop kenmerkt zich dan ook door kreten als ‘luchtfietserij’ en ‘niet realistisch’. Dat doet het rapport geen recht. Het voorspellen van de toekomst is niet de kern van het advies. Wat het wél doet is het schetsen van een aantal ontwikkelingen op basis van een drietal uitgangspunten: het functioneren van mensen staat centraal, we gaan naar een nieuw concept van gezondheid, en wat is dan de zorgvraag. De beweging naar andere modellen van zorg en het belang van meer generalisten vloeit hier bijna logisch uit voort.

Dat de nadruk in het rapport ligt op de zorg voor ouderen is niet zo vreemd: die zal in de komende vijftien jaar immers een steeds grotere plaats innemen. De behoefte van patiënten aan minder verschillende dokters om zich heen is groot. De rol van generalisten als de specialist ouderengeneeskunde, de klinisch geriater, de huisarts en wellicht de ziekenhuisarts, zal steeds belangrijker worden.

De toekomst voorspellen is lastig, erop voorbereid zijn is belangrijk. De commissie staat een versnelling voor van de vernieuwende initiatieven die er al zijn, maar pleit er vooral voor om in het onderwijs de nieuwe generatie professionals voor te bereiden op deze ‘nieuwe tijd’. Voor de huidige generatie professionals is er de taak om deze veranderingen mee en mogelijk te maken. Dat is ingewikkeld genoeg.

Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur

@twitter.com/hansvansantenmc